Ngọc Vinh Chỉ có một Tổ Quốc, nhưng lính Bắc Việt giành Tổ Quốc đó về mình khi giương cờ sao vàng xâm chiếm thành cổ Quảng Trị thuộc bên này vĩ tuyến 17, được hiệp định Geneva 1954 chia cho Việt Nam Cộng Hòa. Khi nổ súng lấy lại thành cổ, quân đội Việt Nam Cộng Hòa cũng giương cờ ba sọc đỏ bảo Tổ Quốc đó thuộc về mình. Hai anh em chung một Tổ Quốc nhưng chia phe đánh nhau và tự lập nên hai Tổ Quốc khác nhau. Sai lầm lớn nhất của Bảo Ninh và Chu Lai là hạ nhục một nửa Tổ Quốc và một nửa dân Việt bên nay vĩ tuyến 17, khi khoác áo cầm thú cho người anh em đồng bào của mình. Những người lính và người dân Miền Nam không bao giờ mổ bụng đồng bào mình để ăn sống nội tạng (Nỗi buồn chiến tranh) hay thiêu sống quân địch chung dòng máu Việt với mình (Mưa đỏ). Nhà văn có quyền hư cấu nhưng đừng phóng đại hiện thực. Sáng tạo kiểu phi văn chương như thế, thì làm sao Phan Nhật Nam có thể nhìn mặt và bắt tay Bảo Ninh với Chu Lai trong tinh thần hòa hợp như những bạn văn ? Và làm sao cựu đại úy Cộng Hòa Phan Nhật Nam có thể tha thứ cho hai cựu chiến binh Việt cộng Bảo Ninh và Chu Lai, dù họ cùng là người dùng ngòi bút để viết về lịch sử của dân tộc mình. (Sài Gòn 10-09-2025) NGỌC VINH  

Hồ Phú Bông Ngày 2 tháng 9 năm 1945 Việt Minh cướp được chính quyền. Chữ “cướp chính quyền” chính đảng cộng sản viết vào lịch sử đảng. Gọi “chính quyền”, là chính phủ Trần Trọng Kim hợp pháp. Cướp một chính quyền hợp pháp là phi pháp. Đó là khởi đầu của chế độ hiện tại. Vì thế chuyện cướp vẫn tiếp diễn. – 100 năm thực dân Pháp cai trị tàn độc nên toàn dân quyết chống Pháp, kể cả vua triều Nguyễn. Rất nhiều đảng phái ra đời, nhiều nhân sĩ, trí thức dấn thân. Nhiều người bị tử hình, bị tù chung thân hay lưu đày khổ sai, biệt xứ. Cuối cùng là chiến thắng Điện Biên phủ. Nhưng Việt Minh tự nhận là công sức của riêng mình. Không những thế họ còn ám sát, thủ tiêu nhiều lãnh đạo đảng phái hoặc người khác chính kiến để độc quyền cai trị. Đó là sự cướp công trắng trợn. Thật bất hạnh thay cho người cướp được chính quyền 80 năm trước, vì sau khi chết ông đã bị người kế nhiệm cướp đi tất cả. Ngày ông chết, trùng với ngày ông cướp được chính quyền, nên người kế nhiệm cướp ngày chết của ông, cho ông sống thêm một ngày nữa để tránh xui (?) Đã thế, di chúc của ông là được thiêu xác thì người kế nhiệm cướp xác ông đem ướp để tuyên truyền. – Khi đất nước bị chia đôi do áp lực quốc tế, Việt Minh cai trị miền Bắc tuân theo chỉ thị của Mao, thi hành cải cách ruộng đất. “Trí, phú, địa, hào đào tận gốc, trốc tận rễ” làm bật gốc nền tảng đạo đức dân tộc. Nhân danh nông dân bị bóc lột, đảng cướp đất, giết hàng trăm ngàn người vô tội. – Theo hiệp định “Giơ-ne-vơ”, người theo Việt Minh phải tập kết ra Bắc. Người theo quốc gia di cư vào Nam. Thế nhưng Lê Duẩn ngụy trá ban ngày lên tàu tập kết, đến đêm thì lén rời tàu ở lại miền Nam tổ chức chiến tranh. Cuộc nội chiến đã cướp mạng sống hàng triệu người cùng nòi giống. – Miền Bắc tuyên truyền Mặt trận Giải phóng miền Nam là do người miền Nam chống Diệm, Nhu, Thiệu, Kỳ… nhưng ngay sau ngày 30 tháng 4 rõ ràng là tổ chức của họ bị họ giải thể vì đã “hoàn thành nhiệm vụ”. Cộng sản Việt Nam đã cướp chính danh chống cộng của người miền Nam. – Cướp miền Nam xong, Lê Duẩn hô hào cả nước “tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên CNXH”. Gia sản người miền Nam bị cướp với chiêu bài đánh tư sản mại bản, chống “ăn bám”, chống “trây lười lao động”, “lao động là quang vinh” nên đuổi đi kinh tế mới. Hợp thức hóa tài sản của người miền Nam cho quan chức, cán bộ và người miền Bắc kéo vào… là băng đảng cướp. – Đối diện sự dã man kinh hoàng, dù người miền Nam vốn hiền hòa cũng phải liều chết, vượt biên. Chớp lấy cơ hội, công an tổ chức vượt biên bằng tàu sắt, bán bãi, chặn bắt nạn nhân để moi vàng. Hệ thống tổ chức kinh tài như thế thì chỉ một chữ cướp liệu có thể mô tả hết được không? – Viết Hiến pháp “đảng lãnh đạo toàn diện”, “đất đai là sở hữu của toàn dân do nhà nước quản lý”. Là cướp tất cả tài sản đất đai của người dân cả nước bằng pháp lý! Hiện đảng là vua, sử dụng ban phát đất theo ý riêng của vua. – Đảng viên lãnh đạo cao cấp như vua chúa thời phong kiến, được chọn nơi chôn cất. Nhìn mả của các ông Võ Nguyên Giáp, Trần Đại Quang, Phùng Quang Thanh, Trần Đức Lương thấy rất rõ. – Doanh nghiệp và phe cánh được đảng ban đất dồi dào. Có thể nói không có tỷ phú đô la nào không dính đến đất còn dân thì bị cướp đất công khai, trấn áp không khoan nhượng. Giết đảng viên (vẫn trung với đảng) Lê Đình Kình chỉ vì ông quyết giữ đất đồng Sênh. Không chỉ thế, còn xử tử hình, chung thân con và cháu ông. Xử tù hàng chục năm gia đình ông bà Trịnh Bá Khiêm, Cấn Thị Thêu cùng hai con vì gia đình này quyết bảo vệ đất ở Dương Nội. Việt Minh tuyên truyền chống phong kiến bóc lột. Bây giờ đảng là chủ đất quay ra bóc lột nông dân và giết hoặc xử tù dài hạn! Nhân vật Jacquou của phim truyện Người Nông Dân Nổi Dậy được chiếu nhiều kỳ sau 30 tháng 4 năm 1975 liệu có thấm vào đâu so với Lê Đình Kình, Trịnh Bá Khiêm, Cấn Thị Thêu, Trịnh Bá Phương, Trịnh Bá Tư và còn rất nhiều người khác nữa? [1] *** Diễn binh, hiểu cách đơn giản, về đối ngoại là khoe sức mạnh cho kẻ thù gờm nếu có ý xâm lăng và cũng hăm dọa nước yếu hơn. Về đối nội là kể công trạng, khoe thành tích để thu phục nhân tâm. Tạm bỏ qua chuyện đối ngoại. Dù một ngày nữa mới có diễn binh nhưng việc khoe công trạng thì đã thấy ngay được “công trạng” về giáo dục. Người người cầm cờ đỏ, mặc áo đỏ có ngôi sao trước ngực tranh giành, chửi bới, đánh nhau để giành chỗ ngồi xem diễn tập. Có người dùng mũ bảo hiểm “sắp hàng”, giữ chỗ, rồi bán lại. Xem xong thì rác ngập đầy đường, hoa trang trí, cây cảnh bị giẫm nát không thương tiếc… 50 năm trước “đảng ta (đã) là đỉnh cao của trí tuệ loài người”, “Hà Nội (đã) là thủ đô của phẩm giá con người” cộng thêm 50 năm vừa qua, kể từ năm 1975, được chương trình giáo dục ưu việt đào tạo thành “con người mới XHCN”, “mình vì mọi người” tại sao xảy ra tình trạng như vừa nói trên? Chuyện lớn hơn nhiều, là quan chức đủ mọi cấp, bậc, 100% trưởng thành dưới mái trường XHCN, họ lãnh đạo bất cứ cơ quan đảng và nhà nước nào cũng đều “ăn không chừa thứ gì”. Từ chủ tịch nước, chủ tịch quốc hội, thủ tướng, phó thủ tướng, bộ trưởng, thứ trưởng, bí thư tỉnh ủy… Đã thế, họ còn coi đồng bào bị đại nạn dịch covid-19 với hàng ngàn người chết cùng lúc, lò thiêu không kịp… là dịp may hiếm có để kiếm tiền. Vấn đề lớn nhứt là, mặc dù có hàng hàng lớp lớp tai to mặt lớn phạm tội như thế nhưng đảng cộng sản Việt Nam vẫn tự hào. Vẫn “quang vinh muôn năm”! Câu chuyện ngụ ngôn “ông vua không mặc quần” của Andersen khá thích hợp với ông “vua cộng sản Việt Nam” vì cứ tự khen và thích được khen nhưng bản chất đã trần truồng 100% trước mắt mọi người [2]. *** Trở lại chuyện cướp, thật bất hạnh thay cho người cướp được chính quyền 80 năm trước, vì sau khi chết ông đã bị người kế nhiệm cướp đi tất cả. Ngày ông chết, trùng với ngày ông cướp được chính quyền, nên người kế nhiệm cướp ngày chết của ông, cho ông sống thêm một ngày nữa để tránh xui (?) Đã thế, di chúc của ông là được thiêu xác thì người kế nhiệm cướp xác ông đem ướp để tuyên truyền. Không biết dưới suối vàng (nếu có suối vàng) ông có bình yên không? ________ Chú thích [1] https://vi.wikipedia.org/wiki/Jacquou,_người_nông_dân_nổi_dậy_(phim) [2] https://vi.wikipedia.org/wiki/Bộ_quần_áo_mới_của_hoàng_đế

Nguyễn Văn Đài  Chúng ta – những người dân Việt Nam – có quyền được sống an toàn, được bảo vệ tính mạng và tài sản của mình. Quyền này không chỉ được ghi nhận trong Hiến pháp nước Việt Nam, mà còn trong Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) cùng Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.   Mọi doanh nghiệp khi sản xuất, kinh doanh sản phẩm đều phải bảo đảm sự an toàn, minh bạch thông tin và chịu trách nhiệm với thiệt hại do sản phẩm gây ra. Đây là nghĩa vụ pháp lý, cũng là đạo lý tối thiểu trong một xã hội văn minh. Thế nhưng, thực tiễn đã cho thấy:   1. Nguy cơ cháy nổ từ pin xe điện: Đã có nhiều trường hợp xe điện Vinfast bị phản ánh cháy nổ, gây thiệt hại nghiêm trọng cho tính mạng và tài sản của người dân. 2. Sự cố kỹ thuật nguy hiểm: Xe Vinfast liên tiếp gặp các lỗi nghiêm trọng như long bánh, dừng đột ngột, tự chạy, tự mở nắp capo, thậm chí tự gây tai nạn – đặt tính mạng người điều khiển và cộng đồng vào hiểm họa thường trực. 3. Thiếu minh bạch, chèn ép khách hàng: Thay vì nhận lỗi, xin lỗi và khắc phục, nhiều khách hàng phản ánh bị đe dọa, bị gây áp lực khi công khai sự cố. Đây là hành vi coi thường đạo đức kinh doanh và xúc phạm quyền lợi người tiêu dùng. 4. Hệ lụy kinh tế – xã hội nặng nề: Vinfast đang thua lỗ hơn chục tỷ đô la, để lại nguy cơ mất mát đất đai, tài nguyên quốc gia và biến người dân thành “nhà đầu tư bất đắc dĩ” phải gánh khoản nợ khổng lồ này.   Với tất cả những lý do trên, chúng tôi kêu gọi:   * Người dân hãy tẩy chay sản phẩm Vinfast để bảo vệ chính mình và gia đình khỏi rủi ro tai nạn, cháy nổ. * Người tiêu dùng hãy lên tiếng về các sự cố đã gặp phải, không im lặng trước những bất công và sức ép từ doanh nghiệp. * Xã hội hãy cùng nhau tạo sức ép đòi hỏi trách nhiệm từ Vinfast và những người đứng sau nó, để ngăn chặn việc lợi ích nhóm tiếp tục hy sinh an toàn, quyền lợi và tương lai của dân tộc.   Một sản phẩm không an toàn, một doanh nghiệp không minh bạch, một tập đoàn chỉ biết lấy tài nguyên đất nước và tiền thuế của dân để bù lỗ – không xứng đáng nhận được sự tin tưởng và ủng hộ của người dân Việt Nam.   Tẩy chay Vinfast chính là tự bảo vệ quyền sống, quyền an toàn và quyền mưu cầu hạnh phúc của mỗi chúng ta.

Lê Bá Vận   Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh cho đúc tượng các cố giáo sư Phạm Biểu Tâm và Trương Công Trung. Buổi lễ đặt tượng đã được long trọng tổ chức tại khuôn viên Đại học Y - Dược TPHCM vào ngày kỷ niệm 42 năm ngày Nhà giáo Việt Nam, sáng 18-11- 2024. Các tượng được đúc bằng đồng khối nguyên chất, cao 65cm, nặng 40 kg mỗi tượng, được đặt trên bệ đá granite cao 1,45m.   GS Trương Công Trung (1919-2006) quê ở Mỹ Tho là Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng Lao động. Sau hơn nửa thế kỷ lặn lội ở khắp núi rừng của chiến trường Nam bộ, ông đã cứu sống biết bao đồng đội, đào tạo nhiều thế hệ học trò ngành Y từ chiến khu trong điều kiện vô vàn khó khăn, thiếu thốn. Sau năm 1975 ông là hiệu trưởng đầu tiên của trường ĐHYD TPHCM.   GS Phạm Biểu Tâm (1913-1999) người Huế, là khoa trưởng trường ĐHYK Sài Gòn từ năm 1955- 1967. Ông đa tài, vô cùng nổi tiếng, được xem là chuyên gia về phẫu thuật tài ba, một người thầy đáng kính của nền Y Khoa Việt Nam. Ông không có bạn hũu thân tình và cũng ít nguòi hiểu ông. Khác GS TC Trung, ông không có thiện cảm gì với cách mạng. Lỗi thứ nhất là năm 1954 ông đã không ở lại Hà Nội, nơi ông thành danh Giáo sư Thạc sĩ mà bỏ chạy vào Nam theo đoàn di cư.   Sau 1975 ông kẹt lại trong nước, được lưu dụng như nhiều người khác có tay nghề cao nhưng “Chế độ mới cần tới uy tín Thầy nhưng họ vẫn không bao giờ tin nơi Thầy. Bằng cớ là nhà của thầy Tâm ít nhất đã hai lần bị công an thành phố xông vào lục xét. Và cứ sau một lần như vậy, không phát hiện được gì thì Thành Ủy đã lại đứng ra xin lỗi coi đó chỉ là hành động sai trái của thuộc cấp. Sự giải thích ấy thật ra là hai bản mặt của chế độ.” (Lời môn sinh BS Ngô Quang Vinh thuật lại). GS PB Tâm cho tất cả các con vượt biên. BS VĐL, 'Loi Vo' via Y Khoa Hue Hai Ngoai. Sat, Jul 26 at 12:13 a.m. viết trong email:   “GS PBT không vượt biên mà con cái ông vượt biên năm 1978. Con cái của ông 5 người có tên như phòng mổ: Bông, Gạc, Băng, Kim và Chỉ… Đến năm 1989 Kim Chỉ bảo lãnh cho GS và vợ đến Mỹ theo diện đoàn tụ.”  LV Sent from my iPhone   Rút cục GS PBTâm là Việt kiều, người Mỹ gốc Việt. Nhưng nay được Đảng ủy TPHCM đặt tượng!! Một số bác sĩ nêu thắc mắc: Phải chăng là để thi hành Nghị Quyết 36 của Đảng? ____ Câu chuyện GS Phạm Biểu Tâm và đặt tượng xuất hiện ở hải ngoại trong giới bác sĩ, những người có biết về GS PB Tâm. Một số nhận xét nhanh chóng được ghi nhận:   - Tượng không giống. - Bức tượng của Gs PBT trông không giống gs mấy. – Ý đồ gì đây? - Đợi xem Tỉnh ủy Huế có cho dựng lại tượng đài của các GS người Đức bị sát hại trong Mậu Thân.   1- Tượng đồng GS PBTâm. 2- Khoa trưởng PBT. 3- GS Phạm Biểu Tâm (80+tuổi) Các sinh viên Y Dược đến trường, bước qua cổng chính thấy bức tượng đồng bán thân lồ lộ thì cứ cho đấy là nét mặt hiên ngang của một lãnh tụ cách mạng tiền bối. Khuôn mặt dài, cằm vuông, tóc mai dài, thẳng. Và tin tưởng ngay tượng chính là cố GS Phạm Biểu Tâm, vì có khắc tên phía dưới, ở bệ đá, có đại công với cách mạng nên được dựng tượng.   Tuy nhiên lúc là khoa trưởng, GS PB Tâm được chụp rất nhiều ảnh, trong nhiều dịp. Ảnh cho thấy ông có trán rộng, cằm nhọn, tóc quăn nhiều ở hai mái, hai mắt nằm xa nhau (hypertelorism).   Theo sách tướng những người có nét tướng 2 mắt cách xa nhau thường có đầu óc nhạy bén, thông minh, nhìn xa trông rộng, thích sự thoải mái không gò bó.   Các bệnh nhân và môn sinh của GS PB Tâm, nếu còn sống, nay cũng đã sáu bảy mươi tuổi trở lên thì đều kinh ngạc khi thấy bức tượng đồng xa lạ của ai đó dưới đề tên Thầy của họ, song mảy may chẳng có lấy một nét nhỏ giống Thầy và nhất là sững sờ về thái độ bất cần, tắc trách của người đúc tượng lẫn của người thuê mướn đúc. Với họ có tượng nét mặt quắc thước là được, không ai kiểm chứng, bắt bẻ, giống hay không họ không quan tâm!   Hiện tại chi phí đặt hoặc mua tượng đồng là vào khoảng từ 3 triệu đồng trở lên song may ra chỉ tượng Bác Hồ là có thể giống ít nhiều. Các tượng người khác thiếu chòm râu khó đúc giống!   Tôi có bài viết: “Quan hệ xưng hô thày trò ở đại học “ phổ biến trên trang Web của YK Huế Hải ngoại tháng 2/2022. Trong 25 dòng viết về GS PB Tâm, lúc ở Hà Nội, tôi dành vài dòng nói vói về diện mạo của ông: “Tôi háo hức chờ đợi. GS Tâm bước nhanh vào lớp mặc áo blouse trắng gài nút sau lưng. Tôi hơi thất vọng vì trái với danh tiếng nổi như cồn, ở tuổi 40 ông xem ra không có bề ngoài. Người không thấp song ông nhỏ xương, nét mặt gầy, nước da không sáng, lại tàn nhang, tóc hơi quăn. Tuy nhiên Giáo sư PB Tâm là một bậc thầy tài cao đức trọng được mọi người kính ngưỡng”.   Một nhận xét khác: “Sinh viên y khoa (YKSG) lớp chúng tôi chỉ bắt đầu gặp Giáo Sư Pham Biểu Tâm vào năm thứ hai, sau năm dự bị và năm thứ nhất, khi được đi thực tập lâm sàng và được thầy giảng môn triệu chứng học trong giảng đường. Ông giản dị, từ tốn, giọng nhỏ nhẹ nhưng thâm thúy, người ông trông không có gì hấp dẫn khi mới tiếp xúc, người ốm, mặt gầy, tóc quăn.” (Việt Nguyên. Blog BS Dương Diệu Ophthalmologist).   Ở Huế thì GS Lê Văn Bách (1930-2002) được các bác sĩ học trò cũ khóa YKH#15, trong tinh thần “Tôn sư trọng đạo” đúc tượng đồng, nhớ ơn.   + BS Bùi An Bình, YKH # 1 tay cầm bó hoa tặng Thầy . + Tượng đồng BS Lê Văn Bách. Tất nhiên tượng phải có nét giống người thật mới làm vui lòng gia đình người nhận.   Bằng không thì chỉ việc ra phố chọn mua một tượng đồng đẹp nào đó, rồi khắc tên ở bệ dưới.   Tương tự trường hợp GS Phạm Biểu Tâm, biết tượng ai đó mà bấm bụng tâm lĩnh nhận vơ./.  

Vũ Đức Khanh Tổng thống Donald Trump, hôm nay 2/7, vừa công bố một thỏa thuận thương mại “đột phá” với Việt Nam, trong đó nêu rõ: hàng hóa từ Việt Nam vào Mỹ sẽ chịu thuế 20%, còn hàng nào bị nghi “transshipping” thì phải chịu tới 40%. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi: “Transshipment là gì?”, và quan trọng hơn, “Hàng hóa ghi ‘Made in Vietnam’ liệu có thực sự là hàng Việt hay không?”. Hãy cùng làm rõ vấn đề này qua ba bước: (1) định nghĩa và giải thích, (2) khung pháp lý hiện hành, và (3) minh họa bằng tình huống thực tế – để từ đó, mỗi người dân có thể tự đánh giá và đưa ra kết luận cho riêng mình. Bước 1: Hiểu rõ khái niệm "transshipment" – tái xuất trá hình là gì? “Transshipment” là thuật ngữ tiếng Anh chỉ việc hàng hóa từ một nước (ví dụ Trung Quốc) được chuyển đến một nước thứ ba (ví dụ Việt Nam), rồi từ đó được tái xuất sang Mỹ hoặc nước khác, mà không trải qua quá trình sản xuất đáng kể tại nước trung gian (Việt Nam). Cách nói dễ hiểu hơn: đó là hàng hóa “đi đường vòng” để tránh thuế. Khi Mỹ áp thuế cao lên hàng Trung Quốc, một số công ty chuyển hàng sang Việt Nam để gắn nhãn “Made in Vietnam”, dù thực chất Việt Nam không làm gì nhiều ngoài việc lắp ráp, đóng gói hoặc thay bao bì. Mỹ coi đây là hành vi gian lận thương mại. Đó là lý do vì sao ông Trump muốn áp thuế 40% lên hàng nào bị nghi là “transshipment” (hàng trung chuyển), dù có gắn nhãn “Made in Vietnam”. Bước 2: Pháp luật quốc tế quy định thế nào là “hàng của Việt Nam”? Trong thương mại toàn cầu, có những quy tắc rõ ràng để xác định một món hàng có thực sự là sản phẩm của một nước nào đó hay không. Quy tắc này gọi là “quy tắc xuất xứ” (Rules of Origin). Có hai cách tính phổ biến: Theo tỷ lệ nội địa hóa – “giá trị gia tăng nội địa” Hàng hóa được coi là “Made in Vietnam” nếu giá trị gia tăng thực sự tại Việt Nam đạt từ 40% trở lên trong tổng giá trị thành phẩm. Phần nhập khẩu từ nước khác, đặc biệt là Trung Quốc, không được vượt quá 60% giá trị sản phẩm. Theo mức độ thay đổi cấu trúc sản phẩm – “chuyển đổi mã HS” (Harmonized System) Nếu hàng nhập về chỉ đóng gói lại, hay chỉ thay tem, thay bao bì thì không được coi là sản phẩm Việt Nam. Nhưng nếu qua Việt Nam để được chế biến thực chất, ví dụ cắt, may, lắp ráp toàn bộ mới thành ra một sản phẩm mới, thì mới đủ điều kiện là hàng Việt. Mỹ không chỉ căn cứ vào nhãn mác, mà xem xét kỹ hồ sơ nhập nguyên liệu, quá trình sản xuất, tỷ lệ nội địa hóa, và bản chất công đoạn gia công tại Việt Nam. Nếu nghi ngờ, họ có quyền kiểm tra và áp thuế như hàng Trung Quốc. Bước 3: Ví dụ thực tế – không phải cứ ghi “Made in Vietnam” là được yên tâm Trường hợp 1: Hàng thực sự sản xuất tại Việt Nam Một doanh nghiệp Việt nhập linh kiện từ nhiều nước (trong đó có Trung Quốc), nhưng thiết kế, sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam, chiếm 60% giá trị. Trong trường hợp này, hàng hóa đủ điều kiện là “Made in Vietnam” và được hưởng mức thuế 20% theo thỏa thuận mới. Trường hợp 2: Hàng “đi đường vòng” Một công ty Trung Quốc đưa 80% linh kiện xe đạp sang Việt Nam, thuê một xưởng lắp ráp đơn giản rồi xuất sang Mỹ. Dù tem ghi “Made in Vietnam”, nhưng Mỹ sẽ xem đây là transshipment vì giá trị gia tăng tại Việt Nam quá thấp. Kết quả: hàng đó bị đánh thuế 40%. Trường hợp 3: Vòng vèo qua nhiều nước Một lô hàng gốc Trung Quốc được đưa sang Thái Lan, lắp ráp thêm một số bộ phận, rồi xuất sang Việt Nam để hoàn thiện. Tại Việt Nam, công ty Trung Quốc sở hữu 100% vốn lắp nốt phần cuối và dán nhãn “Made in Vietnam”. Dù nhìn có vẻ hợp lệ, nhưng khi Mỹ điều tra ra nguồn gốc và xác định bản chất chuỗi cung ứng vẫn thuộc Trung Quốc, hàng vẫn có thể bị xếp vào diện transshipment trá hình. Tổng hợp và kết luận Thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Việt Nam mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra những yêu cầu rất cụ thể và nghiêm ngặt. Trong đó, việc phân biệt đâu là “hàng Việt thật” và đâu là “hàng giả mạo xuất xứ” trở thành vấn đề sống còn – không chỉ cho doanh nghiệp mà còn cho uy tín quốc gia. Người dân không nên hiểu đơn giản rằng: “Miễn có ghi Made in Vietnam là được.” Thực tế là nhãn mác không đủ – cái Mỹ (và các thị trường nghiêm ngặt khác) quan tâm là quy trình sản xuất, tỷ lệ nội địa hóa, và mức độ làm chủ chuỗi cung ứng. Thái độ đúng đắn không phải là hoảng sợ hay chống đối, mà là nhìn rõ vấn đề để cải tổ mô hình kinh tế: giảm lệ thuộc vào đầu vào Trung Quốc, nâng năng lực sản xuất nội địa, và minh bạch hóa chuỗi cung ứng. Nếu Việt Nam làm được điều đó, không chỉ tránh được thuế cao, mà còn có thể từng bước khẳng định vị thế “cường quốc công xưởng sạch” trong một thế giới ngày càng khắt khe và minh bạch hơn./.

Lê Bá Vận I. SƠ LƯỢC DIỄN BIẾN THỜI CUỘC Từ giữa thập niên 1940 đến giữa thập niên 1950 (1945-1955), miền Nam Việt Nam phức tạp. Ngoài Pháp, Cộng sản, Quốc Gia Việt Nam (từ 1949), lại còn quân giáo phái Hòa Hảo (Châu Đốc), giáo phái Cao Đài (Tây Ninh), Bình Xuyên (Quận 8, Sài Gòn) cùng 1 số nhóm nhỏ khác. Năm 1948, Pháp chiêu dụ Binh Xuyên ly khai kháng chiến về thành, gắn lon Đại tá cho Bảy Viễn – Thủ lĩnh Bình Xuyên, giao nhiệm vụ hoạt động quanh Sài Gòn dưới danh xưng Công an Xung phong. Năm 1951, Lực lượng Bình Xuyên giải tỏa thành công con lộ 15 Sài Gòn-Vũng Tàu. Ngày 22/4/1952, Quốc trưởng Bảo Đại phong Bảy Viễn lên cấp Thiếu tướng Quân đội Quốc gia và bổ nhiệm vào chức vụ Tổng trấn Sài Gòn-Chợ Lớn, kiêm nhiệm trông coi ngành Cảnh sát-Công an. Nắm trong tay quyền lực to lớn, vừa là tướng quân đội, vừa nắm toàn quyền ngành an ninh, hiếm ai được như vậy! Bảy Viễn thao túng các hoạt động kinh doanh tệ nạn xã hội, làm chủ sòng bạc Đại Thế Giới (Casino Grand Monde), thành lập khu mại dâm Bình Khang. Trước ngày ký Hiệp định Genève (20/7/1954) chia cắt đất nước, ngày 16/6/1954 Bảo Đại bổ nhiệm Ngô Đình Diệm làm Thủ tướng Quốc gia Việt Nam, kế nhiệm Hoàng thân Bửu Lộc từ chức. Bình Xuyên phải sáp nhập vào Quân đội Quốc gia Việt Nam nhưng ngầm không phục tùng. Thủ tướng Diệm quyết định dẹp bỏ sòng bạc Đại Thế Giới và bài trừ tệ nạn xã hội, mại dâm. Bình Xuyên bị đe dọa cắt đứt nguồn thu nhập tài chánh, phản kháng, nổi loạn. Song, tháng 5/1955, Quân đội Quốc gia đánh dẹp, lực lượng Bình Xuyên phải rút về Rừng Sác, tan rã dần. Tướng Bảy Viễn đào tẩu sang Pháp, sống sung túc cho đến cuối đời.   II. XÓM BÌNH KHANG RA ĐỜI Bình Khang là nơi ở của các kỹ nữ. Ở Sài Gòn xưa dân gian hiểu là nơi mại dâm hợp pháp để chính quyền kiểm soát, thu thuế và hạn chế tác dụng xấu về thuần phong mỹ tục cho cộng đồng. Năm 1953, tướng Bảy Viễn ra lệnh tất cả địa điểm kinh doanh dịch vụ mại dâm ở thành phố đều phải vào mướn nhà trong xóm Bình Khang. Người bán dâm vào đó hành nghề dưới sự kiểm soát của nhân viên y tế nhà nước. Các tụ điểm mại dâm khác ngoài xóm Bình Khang đều phải có giấy phép và nộp thuế. (1) Trang Nguyên (TRẺ Magazine) viết: “xóm Bình Khang ở đâu? Khi tôi hỏi chuyện này với vài người quen lớn tuổi, ai cũng khẳng định rằng, xóm này ở bến xe Ngã Bảy (bến xe Petrus Ký)… Phía ngoài mặt tiền đường là các tiệm buôn, trên đường Petrus Ký (nay Lê Hồng Phong, Quận 10) xe đò lục tỉnh ra vô tấp nập… Phía bên trong là mê trận các con hẻm nhỏ ngoằn ngoèo tối tăm, nhà cửa thấp tè, luộm thuộm. Nơi đây là chỗ ngụ cư của dân lao động nghèo kiếm sống ở bến xe, chợ búa ngoài trời xen lẫn các nhà chứa gái…”. Tuy nhiên, những thông tin được nêu trên là sai; sự thực là khác, cần làm sáng tỏ. Trong xóm là các con hẻm nhỏ ngoằn ngoèo, bốc mùi, ẩm mốc ấn tượng; những ngôi nhà chứa xập xệ, dơ bẩn thì không thể vào mướn nhà để kinh doanh tốt. Tác giả có hỏi chuyện với vài người quen lớn tuổi, song hồi đó họ cũng còn nhỏ. Mặt khác đó là bức tranh đầu thập niên 1990 của xóm Bình Khang cũ (đã bị TT Ngô Đình Diệm dẹp bỏ), được dân chơi nay gọi là xóm Cây Điệp, Ngã Bảy, phát triển gấp bội. (2) Ở đây bán dâm có những “căn hộ nửa ván, nửa bê tông, nền xi măng ẩm ướt, được ngăn cách bởi các tấm nilon đùng đục. Có năm hay sáu ngăn gì đó. Trên gác cũng chia làm nhiều ngăn tương tự…”. Đến đây, ít tốn, trả 5.000 đồng! Khác xa xóm Bình Khang của Bảy Viễn trước đó. Thực sự xóm Bình Khang Bảy Viễn Sài Gòn giai đoạn 1953-1955 ra sao? Năm 1953, Bảy Viễn tập trung các cô gái bán dâm vào một tụ điểm, gọi là ”xóm Bình Khang”, được xây cất khang trang tại khu Ngã Bảy, Quận 10 mà còn khá nhiều đất trống, thưa dân, nếp sống chất phác, an lành. xóm tiên khởi Bình Khang này, chính hiệu, tồn tại gần 3 năm. Do thiếu tài liệu và nhân chứng, các tác giả viết phóng sự sau này hoàn toàn bỏ sót, đánh mất điểm chính then chốt của vấn đề. Hầu hết, mọi tác giả tường thuật đều hiểu nhầm về Bình Khang hậu Bảy Viễn. Sau 1955 thì tình trạng được xem là tồi tệ, nhếch nhác kéo dài đến năm 1995 thì chính quyền dứt khoát dẹp bỏ. Nhà cha mẹ ở miền Trung, tôi vào Huế rồi Sài Gòn học, đỗ Tú tài Pháp (Bac II) và đầu thập niên 1950 ra Hà Nội học ĐH Y. Đến năm 1954, Hiệp định Genève, vào lại Sài Gòn học Y tiếp. Một buổi sáng cuối năm 1954 tôi cùng bạn tò mò, đến thăm, để xem tận mắt cơ sở phòng ốc kinh doanh của Bảy Viễn ở khu Bình Khang, mà lúc trước được nghe nói đến nhiều, khéo tổ chức. Đến nơi tôi không ngạc nhiên khi thấy một công trình khá lớn. Đầu tiên, đây những dãy nhà gạch lợp ngói vững chắc, trông tựa một trường tiểu học hoặc một bệnh viện. Có tường gạch xây bao quanh, kín mít, tọa lạc cách biệt trên một khu đất trống, quang đãng, rộng ước hơn nửa sân bóng đá. Xung quanh không thấy nhà dân ở gần. Nói đúng thì những năm đầu thập niên 1950 ở Sài Gòn, ngoài các vùng đông đúc sẵn như chợ Bến Thành, chợ Cũ, chợ Tân Định… thì dọc đường Trần Hưng Đạo dẫn xuống Chợ Lớn, dọc đường Lê Văn Duyệt (nay CMT8)… nhà cửa còn thưa thớt, xen đất bỏ hoang. Khu Bàn Cờ ở Quận 3 còn nhiều đầm lầy, bèo rau thưa thớt. Một lần tôi đi xe đạp ngang qua, suýt té xuống vũng nước rau bèo vì vướng một sợi dây thép treo băng ngang đường, khó thấy. Nhớ mãi! Trở lại với khu Bình Khang. Mặt tiền có trổ cổng lớn ra vào, có lính Bình Xuyên mũ bê rê xanh ngồi và đứng canh nghiêm chỉnh, không gây sợ hãi mà còn có cảm giác tin tưởng. Bên cạnh là một quầy bán vé (ticket), mỗi ticket giá 100 đồng. Cơ sở bán dâm, có bán vé vào cửa, thật độc đáo! Trong suốt thập niên 1950 giá cả sinh hoạt ổn định. 100 đồng lúc bấy giờ là một số tiền lớn đối với dân lao động nghèo. Giá một bữa cơm là 4-5 đồng ở hàng, quán ăn bình thường. Ở nhà tự nấu ăn thì rẻ hơn nhiều. Tiền ăn ở trọ cho học sinh (sinh viên) là 400 đến 500 mỗi tháng tùy nhà cửa rộng hẹp. Đi học xa nhà, ăn ở trọ nhiều nơi như Sài Gòn hay Hà Nội thì tôi tất biết. Ở Hà Nội thì rẻ hơn. Có ticket cầm tay, khách vào cổng đi thẳng, chẳng ai gọi khám xét, hoặc trình giấy tờ. Qua một sân nhỏ bước vào ngôi nhà ngay chính giữa. Có nhiều cô gái trong căn phòng lớn. Năm sáu cô thấy khách chạy ùa đến tíu tít, khách vừa ngồi xuống ghế thì các cô kẻ níu tay, người quàng vai, mời mọc, khó thoái thác. Các cô trông đều trẻ, đều trang điểm đẹp đẽ sàn sàn ngang nhau, mỗi người một vẻ. Nhưng dù có người đẹp hơn hẳn, tài mạo song toàn cỡ cô Kiều, đàn ca múa hát đều giỏi thì ở đây cũng vô dụng. ‘Cá đối bằng đầu’ giá cả đồng hạng, là ticket 100 đồng. Gặp lúc đông khách thì dám hết chọn? Vớ được một cô, khỏi chờ đợi là tốt rồi! Trao ticket cho một cô vừa ý, khách đi cùng nàng đến một dãy nhà kế cận, vào một căn phòng còn trống. Mở cửa thấy phòng khá rộng, ước độ 9-10 mét vuông, trang nhã, tươm tất, dù bày biện khá đơn sơ. Một giường đôi, có nệm gối vải trắng tinh, ngay ngắn, kê sát tường và có gắn gương soi chạy dọc. Ngoài ra, trong phòng còn có một tủ gỗ thấp; có nhiều hộc chứa bao gối, khăn trải giường và một bồn lavabo rửa tay có đặt giỏ rác ở dưới. Thời lượng ngầm của ticket là nửa giờ. Chẳng mấy chốc thấy khách y phục chỉnh tề, mở cửa phòng vội vã ra về, ít kẻ nán ở lại tâm sự thêm. Ra cổng khách đi thẳng không ai để ý hỏi. Khu Bình Khang này thấy mở cửa suốt đêm ngày. Tấp nập nhất là từ chiều tối và ngày lễ. Ngoài bán dâm ở đây không mở dịch vụ nào khác (ca nhạc, ăn uống…). Trong nhà thấy chỉ các mỹ nhân, tự quản lý với nhau. Ai mệt nhọc thì vào phòng nằm nghỉ. Nghỉ nhiều thì đánh mất cơ hội kiếm ticket! Khách vào chơi an tâm được pháp luật che chở, nhà cửa, phòng ốc đàng hoàng và kẻ bán hoa được bảo đảm không ai quấy rầy. Trùm du đãng, băng đảng giang hồ nào dám đụng chạm vuốt râu hùm lính cảnh sát an ninh Bình Xuyên, dữ như cọp! Khu Bình Khang được Chính phủ TT Diệm ra lệnh chính thức đóng cửa ngày 1/12/1955, tính ra đã hoạt động chưa trọn ba năm. Sau Bảy Viễn, mại dâm trở lại lén lút và giá 100 đồng một lượt đi khách được giữ là giá “chuẩn”. Tuy nhiên, khách nay không còn nhiều giai nhân để lựa chọn như hồi ở xóm Bình Khang trước đó. Người dắt mối hoặc chủ chứa chỉ đưa ra một cô em. Khách còn nỗi sợ nhân viên kiểm tục nên hối hả. Chẳng bì đến lầu xanh mụ Tú Bà hồi xưa an toàn, có nhiều kỹ nữ để chọn theo giá cả. Lại có thể: “Cuộc vui suốt sáng, trận cười thâu đêm”. Tiền ít thì gái kém sắc, lớn tuổi. Khu Bình Khang cũ bây giờ ra sao, còn dấu tích gi? Tiếc thay tôi không có dịp viếng lại nơi xưa. Thương tình các em gái xinh tươi năm nào, thân gái lưu lạc về đâu, Bình Khang đóng cửa! Đầu thập niên 1990, mại dâm vẫn còn là một vấn nạn nghiêm trọng ở TP Hồ Chí Minh. Nhiều cô gái đứng đường hoặc la cà trong các công viên đón khách. “Thành phố từng muốn gom tất cả các cơ sở kinh doanh dịch vụ, nhạy cảm vào một chỗ để dễ quản lý. Các nữ tiếp viên sẽ được trả lương, đóng bảo hiểm, khám sức khỏe định kỳ và được pháp luật bảo vệ”. (3) Ở Bắc Kỳ thời Pháp thuộc cũng đã có những dự trù tương tự. (Vũ Trọng Phụng. Lục Xì 1937). Với quyền lực Bảy Viễn làm được, trải nghiệm độc đáo; song ý đồ là thu lợi nhuận, là trục lợi. Thực tế Bảy Viễn đã làm chủ cơ đồ Bình Khang do ông xây dựng được 2 năm vài tháng. Điều này là chắc chắn. Hai năm rõ mười. Tháng 5/1955, quân Bình Xuyên thua trận, bỏ chạy về Rừng Sác, cầm cự cho đến cuối năm thì đầu hàng và tiêu diệt. TT Diệm ra lệnh đóng cửa xóm Bình Khang vào ngày 1/12/1955. Có một khoảng trống thời gian về quản lý cần tìm hiểu. Một bộ phận dân sự của Bình Xuyên đứng canh tại cổng khu Bình Khang còn tồn tại? Tình cảnh các cô gái, con em, con cháu chúng ta lắm lúc bi đát gây cảm khái, lòng bất nhẫn. Nhà cầm quyền không thể nhắm mắt làm ngơ mà phải tận lực có biện pháp giúp đỡ.   ___________________ Tham khảo: (1) Trang Nguyên (TRẺ Magazine. Xóm Bình Khang. Jul 7, 2022) (2) WordPress.com- Nov 25,2022: https://anle20.wordpress.com/2022/11/25/chuyen-ve-xom-binh-khang-khu-mai-dam-lon-nhat-sai- gon-mot-thoi/ (3) Xóm Bình Khang. VnExpress. Dec 28, 2015  

Dư Lan Khác các nhà lãnh đạo cộng sản khác, Tổng Bí thư Tô Lâm muốn phát triển kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, cách làm của hệ thống chính trị mà ông mới nắm quyền lãnh đạo chưa lâu vẫn giống như hệ thống dưới thời các nhà lãnh đạo cộng sản khác: áp đặt và bạo lực. Hậu quả là những nghị định, nghị quyết có thể vốn có mục đích tốt đẹp, từ Nghị định 168 về giao thông vào tháng 1 năm 2025 đến nghị quyết khiến cho tiểu thương buộc phải giao dịch bằng chuyển khoản vào tháng Năm 2025, lại tạo ra hỗn loạn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Là người sinh ra từ chế độ đó, Tổng Bí thư Tô Lâm cho đến thời điểm này, vẫn bị nhốt trong bẫy thể chế.  Ông Tô Lâm hiện là nhà lãnh đạo có quyền lực bao trùm, với tầm ảnh hưởng mạnh mẽ lên tất cả các trụ cột quyền lực khác của bộ máy nhà nước. Ông muốn “cải cách” để đất nước “vươn mình”. Tuy nhiên, các trụ cột quyền lực này vẫn hoạt động theo cách cũ, đã ra những quyết định nhanh chóng đến mức không cho người dân thời gian cần thiết để chuẩn bị về nguồn lực và kĩ năng. Quốc hội của ông ra nghị quyết giữa tháng Năm thì chính phủ của ông thực thi ngay hai tuần sau. Người dân không kịp trở tay, tiểu thương cả nước đồng loạt đóng cửa vì sợ hãi. Chính phủ của ông lại huy động công an đi kiểm tra những cửa hàng có hàng hóa không hóa đơn. Nó khiến tiểu thương khắp cả nước đóng cửa, nền kinh tế gần như dừng hoạt động. Cách làm này của hệ thống chính trị không khác gì hệ thống dưới thời một lãnh tụ cộng sản khác, hoàn toàn đối lập với ông Tô Lâm về mục tiêu ý thức hệ: Lê Duẩn. Phát triển kinh tế kiểu Lê Duẩn: đánh tư sản miền Nam Đổi tiền bất ngờ, áp đặt giá trị đồng tiền một cách cưỡng bách, làm cho toàn bộ tiền tiết kiệm của người dân Miền Nam thành giấy vụn chỉ trong một đêm. Đánh úp doanh nghiệp tư nhân, ra quân đồng loạt, xông vào các công ty tư nhân, tịch thu tài sản, bắt giữ một số chủ doanh nghiệp, một số đông bị đưa đi vùng kinh tế mới. Đó là những gì ông Lê Duẩn đã làm sau chiến thắng quân sự đối với VNCH năm 1975. Mục đích của Lê Duẩn rất tốt đẹp. Ông muốn Sài Gòn tư sản xe hơi chạy đầy đường “theo kịp” Hà Nội trâu bò đi lại thong dong trên phố. Cả nước tiến lên thiên đường cộng sản. Hậu quả: xóa sổ hoàn toàn nền kinh tế tư nhân ở Miền Nam. Người dân chìm trong đói nghèo, xã hội chìm trong khủng hoảng, quốc lực suy kiệt. Ngày nay, ông Tô Lâm cũng ôm ấp những ước mơ tốt đẹp. Singapore năm 1965 chỉ là một làng chài, thua xa Sài Gòn, ngày nay thu nhập bình quân đầu người hơn 90 ngàn đô la một năm, vượt xa Việt Nam. Việt Nam phải vươn mình, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, trở thành một nước giàu mạnh. Muốn vậy phải phát triển khoa học công nghệ, phải tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển, phải xây dựng tầng lớp doanh nhân dân tộc. Đó là tư duy của ông Tô Lâm. Tư duy đó của ông Tô Lâm trái ngược với Lê Duẩn một cách căn bản về mặt ý thức hệ. Nhà lãnh đạo quá cố sử dụng lực lượng vũ trang để tiêu diệt doanh nhân để xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhà lãnh đạo đương nhiệm muốn phát triển doanh nghiệp tư nhân. Thế nhưng, liệu ông Tô Lâm có thể đem lại kết quả khác, nếu hệ thống chính trị mà ông kế thừa vẫn làm việc theo cách cũ? Hệ thống của ông Tô Lâm vẫn chỉ là Lê Duẩn 2.0? Nghị định 168: ảnh hưởng vận tải, khi chế tài thời gian lái xe của tài xế đường dài, một quy định khiến cho các công ty vận tải và tài xế không thể đáp ứng trên thực tế, hoặc để đáp ứng thì phải tăng chi phí lên rất lớn. Đối với tầng lớp tiểu thương với hàng triệu hộ gia đình thì quản trị bằng cách đánh úp và dùng công an. Trong khi những nước giàu có như Trung Quốc không đánh thuế kinh doanh nhỏ, Hoa Kỳ có đánh thuế nhưng lại hoàn thuế một cách tự động dựa theo doanh thu để hỗ trợ cho kinh doanh nhỏ, Việt Nam đột ngột bắt phải hàng triệu hộ tiểu thương phải có hóa đơn đầu vào và đầu ra, trong khi bản chất của kinh doanh nhỏ có rất nhiều thứ không thể có hóa đơn. Khi nền kinh tế phi chính thức gần như tê liệt toàn quốc, chính quyền huy động công an đi khám xét tiểu thương có hàng hóa không hóa đơn đầu vào. Câu hỏi đặt ra là tại sao Tổng Bí thư Tô Lâm có quan điểm ngược với ông Lê Duẩn nhưng hệ thống của họ lại gây ra những hậu quả gần giống nhau là nền kinh tế tê liệt. Tại sao ông Tô Lâm không thể hay không làm khác Lê Duẩn, dù phương hướng trái ngược nhau? Tại sao cả hai hệ thống đều thích dùng biện pháp cưỡng bách trong điều hành kinh tế? Theo nhiều nhà nghiên cứu, câu trả lời vẫn nằm ở cái gốc là thể chế. Theo ông Hồ Như Ý, nhà nghiên cứu độc lập về Trung Quốc ở Ba Lan, Lê Duẩn khác với Đặng Tiểu Bình của Trung Quốc ở chỗ đầu óc của ông bị Liên Xô hoá quá mạnh. Lê Duẩn thậm chí sửa đổi nhiều di sản của Hồ Chí Minh theo hướng sao chép Liên Xô. Cho đến ngày nay, hệ thống đó chưa thay đổi một cách cơ bản mà chỉ thay đổi theo cách vá víu phần ngọn, tuỳ theo tình thế bắt buộc. Ông Tô Lâm là người kế thừa hệ thống này, và rất khó để thoát ra, trừ khi ông Tô Lâm đủ mạnh mẽ và tầm nhìn. Mặc dù nắm quyền lực tối cao, là người sinh ra từ thể chế đó, Tổng Bí thư Tô Lâm cho đến thời điểm này, vẫn bị nhốt trong bẫy thể chế. Hiện những gì ông Tô Lâm có thể làm chỉ là cải cách hành chính, không khác gì sử dụng cao hoàn toán, thuốc mỡ ngoài da để chữa ung thư huyết. Nói cách khác, ông chỉ làm gọn bộ máy, chứ không thay đổi cấu trúc. Một cấu trúc không khác thời Lê Duẩn lắm thì cách làm của hệ thống đó cũng khó mà khác biệt một cách căn bản. Đó là nhận xét của nhà nghiên cứu Hồ Như Ý. Ông nói: “Cả ông Lê Duẩn và ông Tô Lâm tuy tư duy trái ngược nhau nhưng họ đều chung một tổ tiên tinh thần là chủ nghĩa toàn trị của Lenin. Đặng Tiểu Bình của Trung Quốc thì khác. Ông Đặng đã Tây phương hoá rất mạnh về tư duy. Những cải cách hành chính hiện tại ở Việt Nam đơn giản là không có tác dụng gì cả. Chưa cần có những từ ngữ đao to búa lớn gì, chỉ khi Việt Nam sửa đổi những căn bản trong hiến pháp, chẳng hạn mở cửa về báo chí, cải cách về tư pháp thì mới có động lực căn bản để khích lệ kinh tế tư doanh. Vì sao? Vì kinh tế tư nhân cần có công cụ để tự vệ là tự do báo chí và tư pháp vững mạnh, trong sạch. Sửa đổi tư pháp không chỉ là các từ ngữ sáo rỗng trên giấy, quan trọng là chính phủ phải đi đầu trong việc thực thi một cách rõ ràng những luật pháp mà họ đưa ra trước, có như vậy thì xã hội mới có niềm tin bước đầu để xây dựng pháp chế vững mạnh, hội nhập với dòng chảy văn minh thế giới, từng bước tạo dựng thể chế pháp trị, minh bạch hoá...” Theo nhà nghiên cứu Hồ Như Ý, đây mới là cái gốc rễ, căn bản của vấn đề. Hiện tại Việt Nam đang dùng ưu thế của quốc gia phát triển đi sau để tăng trưởng kinh tế. Một khi dùng hết phúc lợi dân số, kinh tế Việt Nam mất đi sức cạnh tranh, khi đó sẽ vĩnh viễn không thể trở thành một quốc gia phát triển được. Vũng lầy thể chế cần có quyết tâm lớn, tầm nhìn xa để mà bước đi. Để làm được điều đó thì chế độ cần rất nhiều kiểu người tài khác nhau, còn các tướng công an chỉ có thể dùng để bảo vệ cái gốc rễ là an ninh, không thể dùng cho phát triển được. “Đối mặt nan đề này, cách giải quyết cần đồng bộ, từ thực thi luật pháp trong việc quan lý thị trường, đánh hàng lậu, thay thế và phổ cập hệ thống thuế, tạo hoá đơn... không thể một lúc ăn hai bát cơm rồi bùng lên thành Thánh Gióng. Có vẻ người Việt Nam từ quan tới đân đều khoái làm Thánh Gióng. Cái này là bất khả thi.” Đó là nhận xét của nhà nghiên cứu về Trung Quốc ở Ba Lan. Ý định tốt, nhưng càng hành động càng xa mục đích Nhìn từ phía quản lý nhà nước, việc minh bạch dòng tiền vào và ra tại mỗi doanh nghiệp là việc bất kì quốc gia phát triển nào cũng làm một cách nghiêm ngặt. Báo Tiền Phong dẫn lời một nhà quản lý sàn thương mại điện tử cho biết nếu xét nghiêm ngặt về hoá đơn đầu vào, chỉ 2% hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử được coi là hợp pháp. Trao đổi với RFA, Tiến sỹ Nguyễn Huy Vũ nhấn mạnh đó là vấn nạn mà chắc chắn là chính quyền nào cũng phải làm. Tuy nhiên, khi Việt Nam thực thi điều đó, kinh tế tư nhân gặp rủi ro: Hàng triệu hộ kinh doanh đóng cửa khắp cả nước. Theo Tiến sỹ Nguyễn Huy Vũ, vấn đề của Việt Nam là không xác định được làm cái gì trước, cái gì sau, để không làm cho thị trường đóng băng và lại đem lại nhiều lợi ích cho xã hội. Ông lấy ví dụ một cái áo giả hiệu Adidas nó khác với một viên thuốc giả. Cho nên chính quyền trước hết phải xử lý các vấn nạn về thuốc giả, thực phẩm giả… Khi xử lý xong, tạo được lòng tin của nhân dân thì mới tiến tới những mặt hàng giả khác. Lúc đó sẽ nhận được sự ủng hộ của dân chúng. Mặt khác, không thể quy chụp bất cứ mặt hàng nào tiểu thương mua vào mà không có hoá đơn cũng là hàng giả, không có nguồn gốc. Đặc thù của kinh doanh nhỏ là có rất nhiều giao dịch không có hoá đơn. Do đó, cần phải cho hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ này một khoảng thời gian hợp lý để chuẩn bị thay đổi, không gây ảnh hưởng nhiều đến hoạt động kinh doanh của họ. Tiến sỹ Nguyễn Huy Vũ nhận xét trước thực trạng hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ đóng cửa khắp cả nước từ hôm Một tháng Sáu đến nay: “Dù hoàn cảnh và quy mô khác nhau, hậu quả mà ông Tô Lâm và ông Lê Duẩn gây ra cho nền kinh tế khá là giống nhau, bởi vì cả hai đều đến từ não trạng muốn chỉ huy nền kinh tế, muốn nền kinh tế làm theo ý mình, và muốn nền kinh tế đóng góp nhiều nhất cho ngân sách quốc gia. Trong nền kinh tế Việt Nam hiện nay, rất nhiều hộ doanh nghiệp nhỏ không có hoá đơn, và vì thế người mua hàng của họ cũng phải chấp nhận thực tế đó. Khi mua hàng không có hoá đơn rõ ràng thì khó mà chứng minh nguồn gốc hàng hoá. Hơn nữa, đối với các hộ doanh nghiệp gia đình, nơi mà doanh thu và lợi nhuận quá thấp, việc phải đầu tư thêm các công cụ để làm kiểm toán và theo dõi doanh thu thực sự làm cho chi phí kinh doanh tăng lên gấp nhiều lần”. Việt Nam đánh tiểu thương, Trung Quốc hưởng lợi Với một tâm lý sợ hãi kinh doanh bao trùm và việc đóng cửa hàng loạt, trước sau gì hàng Trung Quốc cũng sẽ chiếm lĩnh thị trường và đẩy lùi hàng Việt Nam ngay chính trong sân nhà của mình. Đó là hậu quả nhãn tiền, theo lời cảnh báo của TS. Nguyễn Huy Vũ. Nói cách khác, chính sách của Việt Nam không hỗ trợ sản xuất trong nước mà hỗ trợ sản xuất của Trung Quốc, dù họ không muốn như vậy. Buôn bán nhỏ trong nước bị áp thuế nên phải tăng giá, trong khi hàng tiêu dùng Trung Quốc có thể đến thẳng từng gia đình qua thương mại điện tử. Cách đây hơn một năm, RFA đã cảnh báo về hệ thống tổng kho dọc biên giới mà Trung Quốc đã hoàn thành từ lâu. Hàng hoá bán lẻ xuyên biên giới, gần như chủ yếu đến từ Trung Quốc, từ lâu đã tràn ngập trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, TikTok Shop, Lazada… Theo một doanh nhân trong nước, hàng hoá Trung Quốc tràn vào Việt Nam thông qua các sàn thương mại điện tử hiện nay chỉ chịu thuế giá trị gia tăng VAT 10%, nhưng chỉ áp dụng cho đơn hàng trên một triệu đồng. Các công ty Trung Quốc có thể chia nhỏ món hàng xuống dưới một triệu đồng để tránh thuế, tương tự như họ chia nhỏ món hàng xuống dưới 800 đô la để tránh thuế khi đưa hàng vào Hoa Kỳ. Trong khi đó, các hộ kinh doanh nhỏ lẻ của Việt Nam cũng như các doanh nghiệp sản xuất nhỏ trong nước phải kê khai và nộp thuế minh bạch, dựa trên doanh thu. Nếu như Hoa Kỳ có chính sách “khấu trừ thuế tiêu chuẩn” cho các doanh nghiệp nhỏ, cá nhân kinh doanh nhỏ mà không căn cứ trên hóa đơn đầu vào, Việt Nam không có chính sách như vậy. Trao đổi với RFA, Kỹ sư Khiêm Nguyễn, một chuyên gia công nghệ và kinh doanh với nhiều năm kinh nghiệm làm việc ở Trung Quốc và Đông Nam Á, cho biết doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh nhỏ ở Trung Quốc còn không phải gánh chịu những chi phí vận tải quá lớn như ở Việt Nam. Lý do là hệ thống giao thông vận tải của Trung Quốc hoàn toàn trong sạch, tương tự như các nước văn minh, tuyệt đối không có hiện tượng mãi lộ. Gần đây, chính quyền cho cán bộ đi “đánh úp” hàng tồn kho của các hộ kinh doanh nhỏ, tịch thu nếu họ không có hoá đơn đầu vào. Điều này gây ra sự hoảng sợ thực sự trong giới tiểu thương. Hậu quả là người tiêu dùng Việt Nam sẽ ngả sang hàng Trung Quốc do giá cả rẻ hơn, hàng Việt bị chèn ép đến mức không sản xuất được, mà nếu sản xuất được cũng khó mà bán được. Nền kinh tế bị chiếm hữu từng bước, nhà nước thất thu thuế, trong khi hàng tỷ đô la thông qua các sàn thương mại điện tử đang chảy ra nước ngoài. Trao đổi với RFA, Kỹ sư Khiêm Nguyễn nói: “Việt Nam không chống hội nhập, nhưng cũng không thể hội nhập một cách máy móc, áp đặt với tốc độ quá nhanh, gây ra hậu quả chính mình không lường trước là làm cho doanh nghiệp nhỏ Việt Nam không kịp trở tay và bị thiệt hại. Muốn kinh tế tư nhân Việt phát triển được thì cần thiết kế một sân chơi công bằng và có lợi cho doanh nghiệp mình. Nếu Việt Nam không điều chỉnh kịp thời, vẫn là cái chợ Việt Nam đó nhưng hàng hoá là hàng ngoại nhập, nhà nước không thu được thuế còn ngoại tệ thì chảy ra nước ngoài”. RFA

 Cảnh Chân CSVN vừa có thông báo về việc đưa 681 công dân Việt Nam từ các tụ điểm lừa đảo ở Myanmar về nước. Trong đó có mấy vấn đề đáng lưu tâm. Một là các nạn nhân bị cưỡng bức lao động và mua bán người này sẽ phải đóng 12,2 triệu đồng cho Cục Lãnh sự Việt Nam để lo chi phí về nước. Bao gồm tiền thuê phương tiện đường bộ, chi phí ăn uống trên đường di chuyển, tiền vé máy bay thương mại và lệ phí cấp phát giấy tờ đi lại phù hợp. Theo nhà chức trách CSVN, hiện nay Quỹ Bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài đã gửi thông báo qua các địa phương nơi công dân sinh sống để yêu cầu nhân thân, gia đình nộp tiền tạm ứng. Đặc biệt, sau khi nhận được tiền tạm ứng, quỹ sẽ lập danh sách, thông báo để các cơ quan đại diện chi cho việc thuê phương tiện, mua vé máy bay đưa công dân về nước, cấp phát giấy tờ đi lại cần thiết… (1) Tức là những công dân Việt Nam bị lừa vô các hang ổ tội phạm phải tự bỏ thêm tiền để được về nước, ai không có tiền tạm ứng thì không về được. Chuyện này làm người ta nhớ tới phi vụ “chuyến bay giải cứu” hồi đại dịch cúm Tàu 2020-2021. Giá vé máy bay một chiều từ Myanmar về Việt Nam chỉ khoảng 3-4 triệu. Với số lượng 681 người thì hoàn toàn có thể lo một mức giá tốt hơn. Các chi phí thủ tục giấy tờ thì hoàn toàn có thể làm miễn phí cho dân. Thậm chí có tốn thì cũng không thể tới phân nửa con số 12,2 triệu mà cục lãnh sự muốn thu. Tuy nhiên, ít nhất thì lần này cũng công khai giá tiền, chứ không ép giá như vụ chuyến bay giải cứu. Hai là vụ giải cứu này không phải do nhà chức trách Việt Nam thực hiện. Các công dân Việt Nam này được lực lượng chức năng Myanmar phối hợp với cảnh sát Thái Lan giải cứu trong chiến dịch truy quét các cơ sở cờ bạc trực tuyến dọc khu vực biên giới Thái-Miến. Mặc dù không tham gia giải cứu, nhưng phía CSVN vẫn cho báo chí tuyên truyền chẳng khác nào là Việt Nam tham gia trực tiếp vào chiến dịch này. Không có bỏ công sức gì nhưng vẫn ca ngợi là nhờ ơn đảng, ơn nhà nước thì những nạn nhân mới được cứu giúp. Ba là đổ lỗi cho người dân tham “việc nhẹ lương cao”. Trong buổi họp báo ngày 15/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho rằng công dân Việt Nam tham tiền, lười lao động nên mới trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người. Bà Hằng nói: “Bộ Ngoại giao tiếp tục khuyến cáo công dân Việt Nam cảnh giác trước những lời mời chào ra làm việc tại nước ngoài với ‘việc nhẹ, lương cao’. Trước khi đi làm việc ở nước ngoài, công dân cần tìm hiểu kỹ về nội dung, chế độ, địa điểm dự kiến làm việc để tránh sa vào bẫy lừa đảo, trở thành người cư trú và làm việc bất hợp pháp tại nước ngoài”. (2) Như vậy tức là CSVN không tham gia giải cứu công dân, mà còn bắt công dân phải nộp tiền mới được về nước, đồng thời đổ lỗi cho người dân tham và lười nên mới trở thành nạn nhân. Trơ trẽn hơn là sau tất cả thì họ vẫn bắt người dân phải biết ơn đảng và nhà nước. Với một lực lượng bộ đội biên phòng, công an biên giới dày đặc, hàng năm tốn bao nhiêu là thuế của dân, nhưng không hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ người dân. Để cho người dân nước mình bị lừa, dắt từ Việt Nam qua Lào, Cam, rồi tới tận Thái Lan, Myanmar. Chẳng lẽ biên giới Việt Nam dễ qua lại tự tiện vậy sao? Tới khi người dân trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người xuyên biên giới thì không ai đứng ra chịu trách nhiệm hết. Vậy những lực lượng này tồn tại để làm gì? Đổ lỗi cho dân lười và tham, nhưng không chịu đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế để người dân có thể làm ăn dễ dàng. Chỉ toàn tìm cách tham nhũng, gây khó dễ cho công dân, báo cáo láo về tình trạng thất nghiệp, thất mùa… Không phải dân lười và tham mà vì không có việc làm nên họ mới bị lạc lối. Bây giờ không lo nhìn nhận thực tế mà cứ đổ cho dân thì càng ngày càng nhiều tệ nạn, xã hội nào cũng vậy, không có việc làm thì trộm cướp lừa đảo mại dâm sẽ tràn lan. ____________________ Tham khảo: (1) https://vietnamnet.vn/cong-khai-chi-phi-dua-hon-600-cong-dan-viet-nam-tu-myanmar-ve-nuoc-2402151.html (2) https://vnexpress.net/viet-nam-da-hoi-huong-hon-450-cong-dan-tu-myanmar-4886468.html (VNTB)

Quang Nguyên   Một dòng sông không thể lớn nếu thiếu nước nguồn. Nhưng nguồn sẽ cạn nếu không tìm đường đến với dòng sông.   Sau gần nửa thế kỷ kể từ biến cố 30 tháng Tư 1975, người Việt hải ngoại đã có mặt khắp năm châu. Họ thành công trong nhiều lĩnh vực – từ khoa học, kinh tế đến chính trị, văn hóa. Từ một cộng đồng tị nạn ban đầu chỉ lo tìm cách sinh tồn, người Việt hải ngoại đã dần khẳng định được vị thế vững chắc trong xã hội sở tại. Thành công ấy là điều đáng tự hào. Nhưng một câu hỏi âm thầm vẫn vang lên trong lòng nhiều người: sự thành đạt đó đã trọn vẹn chưa, nếu quê hương vẫn còn trong vòng kềm tỏa của chế độ kiểm duyệt, độc đoán và bất công?   Thành công không chỉ là chuyện cá nhân. Nhiều người Việt ra đi sau 1975 không phải vì mưu sinh mà vì sự đổ vỡ của một chế độ và khát vọng tự do. Thành công của họ ở nước ngoài, vì vậy, không chỉ là sự vươn lên về vật chất hay địa vị – mà còn mang theo một gánh nặng vô hình: trách nhiệm với những người còn ở lại, và với một đất nước chưa thể cất lời một cách tự do. Không phải ai cũng chọn con đường trở thành tiếng nói đấu tranh. Nhưng vẫn có nhiều người, trong âm thầm hoặc công khai, đã dùng thành quả của mình để trở thành dòng nước tưới lại mảnh đất quê hương.   Những cá nhân tiêu biểu Trong cộng đồng người Việt hải ngoại, không thiếu những trường hợp đã vượt lên để không chỉ thành công mà còn truyền lửa trở về VN. Từ ông Lê Minh Nguyên, một cựu sĩ quan Việt Nam Cộng Hòa, nay là nhà hoạt động dân chủ tại Mỹ, đến Nghệ sị Nam Lộc, Trịnh Hội, luật sư và người sáng lập tổ chức VOICE đã giúp nhiều người tị nạn Việt còn kẹt lại ở Thái Lan. Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng với tổ chức BPSOS đấu tranh không mệt mỏi cho nhân quyền đồng thời vận động mạnh mẽ các diễn đàn quốc tế lên tiếng về tự do tôn giáo tại Việt Nam, huấn luyện hàng trăm nhóm gồm nhiều người dân tộc kinh, dân tộc thiểu số, dân tộc bản địa về hoạt động đấu tranh cho dân chủ, viết báo cáo vi phạm tự do tôn giáo, nhân quyền đến Liên Hiệp Quốc, và mới đây nhất là Luật sư Derek Trần trở thành Dân Biểu Liên Bang Hoa Kỳ, hay như bà Vũ Thị Minh Khánh, vợ của Luật sư Nguyễn Văn Đài, đã không im lặng khi chồng bị bắt. Từ Đức, bà trở thành người phát ngôn kiên cường cho tự do tôn giáo và dân chủ tại Việt Nam – xuất hiện bên lề nhiều hội nghị quốc tế, từ Quốc hội Đức đến các tổ chức nhân quyền toàn cầu. Những người như thế chưa đông đảo, nhưng họ là những dòng nước ngầm âm thầm nuôi dưỡng hy vọng và thức tỉnh nhận thức. Họ cho thấy: thành công thực sự không dừng lại ở việc “thoát được”, mà là có thể quay lại – bằng tiếng nói, hành động và lòng nhân ái.   Khi kết nối là một hành vi chính trị và nhân văn. Trong thời đại số, người Việt trong và ngoài nước không còn cách biệt như trước. Một bản tin, một đoạn video, một podcast có thể vượt biên giới chỉ trong vài giây. Sự kết nối này – nếu biết gìn giữ – chính là nền tảng cho một tương lai Việt Nam không còn chia rẽ và nghi kỵ. Nó cũng là một hình thức hành động chính trị tuy âm thầm, nhưng lâu dài và có sức lan tỏa. Không kèn trống, không xuống đường, nhưng mỗi chia sẻ thông tin trung thực, mỗi lời động viên, mỗi sự hỗ trợ âm thầm cho những tiếng nói độc lập trong nước đều là hành vi xây dựng một nền văn hóa dân chủ mới, nơi đối thoại và lòng tin có thể nảy nở.   Mỗi người một vai, cùng một trách nhiệm. Người Việt trong nước có thể bị giới hạn bởi môi trường chính trị, nhưng không vì thế mà họ ngồi yên. Họ hành động trong khả năng của mình. Là giáo viên, họ dạy học trò, sinh viên tư duy độc lập. Là blogger họ ẩn danh chia sẻ bài viết sự thật về xã hội hay tổ chức nhóm thảo luận nhỏ… Người Việt hải ngoại, nhờ điều kiện an toàn hơn, có thể là người giữ lửa và tiếp lửa qua viết lách, làm truyền thông, tài trợ dự án xã hội, bảo vệ người bị đàn áp hoặc chỉ đơn giản là đứng về phía sự thật. Không ai là thừa trong vai trò đấu tranh cho dân tộc. Và không có sự trở về nào ý nghĩa hơn sự trở về bằng trái tim và hành động. Một dòng sông không thể lớn nếu thiếu nước nguồn. Nhưng nguồn sẽ cạn nếu không tìm đường đến với dòng sông. Người hải ngoại chỉ thành công thật sự khi trở thành nguồn nước đổ vào dòng sông dân chủ trong nước, chuyên chở phù sa làm phù trú quê hương. Người Việt hải ngoại đã thành công. Thành công ấy sẽ rực rỡ và sâu sắc hơn nhiều lần, nếu nó hòa vào dòng chảy dân chủ, nhân quyền và phẩm giá của chính dân tộc mình. (VNTB)    

Lê Bá Vận Giải phóng miền Nam trấn lột làm hoen ố và thay đổi ý nghĩa ngày 30/4 chiến thắng, phơi bày mặt trái. Ngày 30/4/1975 Sài Gòn, thủ đô miền Nam thất thủ, cuộc chiến ở Việt Nam kết thúc. Từ đó đến nay, nửa thế kỷ trôi qua. Lễ kỷ niệm 50 năm ngày 30/4 được tổ chức trọng thể hơn bao giờ hết nơi nơi trong và ngoài nước, nhưng mang những ý nghĩa đối nghịch. Do trên thực tế ngày 30/4 có các tên gọi khác nhau. Và có nhiều đặc điểm. Bắc Việt thắng cuộc thì ca ngợi, gọi là ngày 30/4/1975 đại thắng chống Mỹ, hoàn thành sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước… vĩ đại nhất trong lịch sử… tự sướng. Miền Nam thua cuộc thì nói đến tháng Tư đen chết chóc và 30/4/1975 Quốc hận, “Ngày miền Nam khiếp sợ giải phóng”, tán gia bại sản, trắng tay mất sạch vào túi kẻ xâm lăng đội lốt giải phóng. Người ngoại cuộc gọi chiến tranh VN kết thúc năm 1975 là một cuộc nội chiến, huynh đệ tương tàn giữa Bắc và Nam. Mỗi bên đều có chính phủ được dân bầu, có Hiến pháp, được quốc tế công nhận. Có vẻ là một cuộc chiến giữa 2 lý tưởng Mác Lê và tự do, dân chủ phi Mác Lê. Cao siêu hơn thì vạch ra đây là một cuộc chiến tranh “ủy nhiệm” (proxy war). Bắc Việt được Sô - Tàu cung cấp toàn bộ quân viện để đánh thuê cho chủ nghĩa cộng sản. Miền Nam được Mỹ và Đông minh giúp đỡ, chiến đấu tự vệ cho thế giới tự do. Nhìn một cách thực tế thì chiến tranh VN kết thúc năm 1975 là để giúp kẻ thắng thoát nghèo. Người dân miền Nam nói đến ngày 30/4/1975 thì gợi lại hình ảnh xe tăng Bắc Việt húc cổng sắt tiến vào dinh Độc lập xen lẫn hình ảnh kẻ thắng thu hoạch lợi phẩm, thuyền nhân chết trên biển cả, những trại tù cải tạo rùng rợn, những vùng kinh tế mới cằn cỗi… đã 50 năm trôi qua. ____ Cuộc chiến ở Việt Nam có nhiều sắc thái, đặc điểm, hơn bất cứ một cuộc chiến tranh nào.   1) Đó là một cuộc chiến phát khởi chậm chạp, tăng cường độ dữ dội vào phút chót. Điều này khác với thông thường, chiến tranh ác liệt ngay từ đầu, điển hình giữa Nga và Ukraina hiện tại.   2) Kết thúc dứt khoát, có kẻ thắng người thua, không hòa, vd. Thế chiến II (1939-1945). Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) thì hòa, cắt đôi đất nước thành lập Nam Hàn và Bắc Hàn.   3) Nhiều huyền thoại chiến tranh. Lái phi cơ núp trong mây, chờ địch bay ngang, nổ máy xông ra bắn hạ 7 máy bay địch gồm cả B-52, vừa lấy tay bít các lỗ đạn trên thân máy bay mình (Nguyễn Văn Bảy). Lấy thân lấp ổ châu mai (Phan đình Giót); lấy thân chèn vào càng pháo, ghìm giữ không cho khẩu pháo cao xạ 37 mm bị lăn xuống vực (Tô Vĩnh Diện). Nhỏ người nhưng tay không từ dưới nhảy vọt lên níu càng máy bay trực thăng địch, ghìm không cho bay lên (Bùi Minh Kiểm)…   4) Điều nghịch lý bên thắng là bên nghèo. Ăn mặc thiếu thốn, có được chiếc đồng hồ Liên Sô đeo tay, chiếc xe đạp, đã là một tài sản lớn, ước mơ cả cuộc đời. Bên thua thì xe hơi, xe gắn máy chạy rợp đường, trong nhà thì tivi, tủ lạnh, bếp điện, máy giặt. Ấy thế mà thua đau, mất sạch. Thì ra miền Bắc nghèo thật nhưng có không thiếu súng đạn, tăng pháo Sô-Tàu cung cấp, lại đánh thí mạng cùi.   Và trong Nam thì cực khổ lắm, bị Mỹ ngụy kìm kẹp, mất tự do, miền Bắc phải vào giải cứu! Kẻ nghèo mạt đi giải phóng một anh nhà giàu, nghe lạ tai, chưa hề có. Tất phải có nguyên do. Thực tế thấy rõ giải phóng hoàn tất là của cải miền Nam đổ tràn ra Bắc như nước vỡ đê. Nhà cửa, phố xá không biết đi thì được chia chác, phân phối cho đảng viên, cán bộ làm chủ. Đó là giải phóng miền Nam cướp bóc trắng trợn toàn diện làm hoen ố và thay đổi ý nghĩa ngày 30/4 chiến thắng.   Để giữ thể diện lãnh đạo miền Bắc biện minh bằng cách ‘làm tới’, buộc tội “chống phá, phản bội, nợ máu, tay sai”… tăng cường khủng bố, cải tạo công thương tịch thu tài sản, ba lần đột ngột đổi tiền, vơ vét, cắt hộ khẩu buộc đi kinh tế mới ở đồi núi cằn cỗi. (1).   Lập trại tù học tập cải tạo để thể hiện sự khoan hồng của chế độ song ở các nơi sơn lam chướng khí, hành hạ man rợ thân xác, hạ nhục nhân phẩm…. Trại học tập hay để trả thù? Nhiều trại viên trí thức miền Nam lao động tốt, được dạy Mác-Lê 10 đến 20 năm ròng vẫn chưa tiếp thu đạt mức tối thiểu tốt nghiệp vớt, cho ra trại.   Phước lớn là trại viên chỉ được dạy Mác-Lê, tư tưởng, đạo đức HCM chưa kịp ra lò, tai biến tẩu hỏa nhập ma khó xẩy.   5) Hai sự kiện độc đáo, “Dấu ấn” của ngày 30.4/1975, không đâu có, là:   a) Di tản Vượt biển. Tiếng Anh gọi là “Vietnamese boat people” (Thuyền nhân Việt Nam). Gần một triệu người đã liều minh ra đi trên những chiếc thuyền nhỏ chở đấy ắp người, nam nữ già trẻ.   Tất nhiên hơn một nửa gởi thân xác trên biển cả (năm 1954 di cư trật tự, an toàn), số còn lại đến được bờ bến tự do. Một số đông bị công an đuổi bắt trở lại, tịch thu tiền của, giam tù vì tội vượt biên trái phép.Trong lịch sử di tản do chiến tranh là nhiều song theo đường bộ và tử vong rất thấp.   b) Áp đặt chế độ cai trị thuộc địa lên miền được giải phóng với mỹ từ ‘Thống nhất đất nước’. Còn nhớ thời Đế quốc Pháp thống trị nước ta (1884-1945) Chúng gởi đến một số quan chức Pháp cầm đầu nền hành chánh song vẫn duy trì triều Nguyễn với quyền hành tiếp xúc với dân. Pháp tôn trọng văn hóa, phong tục tập quán bản địa.   Cộng sản thì từ rất sớm đã lên kế hoạch cai trị miền Nam triệt để, toàn diện. Bị tiêu hủy tận gốc văn hóa miền Nam, đốt sạch toàn bộ văn, nhạc phẩm, sách báo… Cả một cỗ máy cai trị hoàn chỉnh được bê vào Nam để thay thế, từ A đến Z, trường kỳ. Như thế chúng gọi là “Giải phóng miền Nam (!?).   Minh họa điển hình là vụ bạo loạn vũ trang của người Thượng ở Đắk Lắk, Tây Nguyên ngày 11/6/2023, đang đêm tấn công vào trụ sở UBND và đồn công an ở 2 xã Ea Tiêu và Ea Ktur, huyện Cư Kuin. Bốn công an bị giết, 2 bị thương nặng gồm Thượng úy, Đại úy, Thiếu tá. Hai đồng chí Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND thì đều hy sinh. Các cán bộ được gởi đến công tác ở chốn xa xôi này và chịu thương vong là người miền Bắc từ Nghệ An, Thanh Hóa đến Bắc Giang, Hưng Yên.   Hiện tại ở bộ Ngoại giao mọi cấp tùng sự trong và ngoài nước hầu như toàn người Bắc độc chiếm.   Có thể thấy qua vụ tham nhũng ”Các chuyến bay giải cứu” năm 2021-22 thời dịch Covid-19. Xướng ngôn viên, MC truyền thanh, truyền hình trên khắp nước hầu như đều phát âm giọng Bắc.   Các Đại tướng QĐND và CAND tại chức đều là người miền Bắc, lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Nhờ đó ta đánh nhau rất giỏi, siết chặt an ninh, kinh tế thoái trưởng!   Nói về Đảng thì Tổng bí thư hiện nay phải không được là người miền Nam… Nói chung, trong Nam ở đâu thì người ngoài Bắc cũng được đưa vào chiếm đa số áp đảo về chức vụ và số lượng.   6) Một đặc điểm quan trọng của miền Bắc về chiến lược dẫn đến ngày 30/4/1945 là sử dụng kế sách thứ 19 “Rút củi đáy nồi” (Phủ để trừu tân (釜底抽薪) trong ‘Tam thập lục kế‘, đánh tiêu hao hậu cần. Thi hành Hiệp định Hòa bình Paris kêu gọi ngừng bắn (và cấm Bắc Việt đưa thêm quân vào Nam Việt Nam), Hoa Kỳ bắt đầu rút quân khỏi Việt Nam vào năm 1970, và những người lính cuối cùng trở về vào tháng 1 năm 1973, xem như Mỹ tác chiến bị CS Băc Việt vô hiệu hóa.   Ngay sau Hiệp định hòa bình Paris, Quốc hội Hoa Kỳ đã cắt giảm ngân sách lớn cho viện trợ quân sự cho Nam Việt Nam. Cọng với mất sự cộng tác trực tiếp của binh lính Mỹ về nước, bị rút củi đáy nồi QLVNCH nhanh chóng rơi vào tình trạng hỗn loạn. Mặc dù vẫn là lực lượng chiến đấu hiệu quả trong suốt năm 1973 và 1974, nhưng đến năm 1975, lực lượng này đã tan rã.   Sài Gòn, thủ đô của Nam Việt Nam, đã bị QĐND Việt Nam vũ trang hùng hậu với đại pháo, xe tăng Sô-Tàu chiếm vào ngày 30/4/1975 và Chiến tranh Việt Nam kết thúc.   Kế 20 - Hỗn thủy mạc ngư (混水摸魚) Đục nước bắt cá. Bắc Việt lợi dụng tình thế hỗn loạn để bắt trọn địch quân và thi hành các mục tiêu kinh tế, chính trị của mình. ____   Lời Kết.   Thông thường với một chiến thắng lớn, bên thắng tổ chức kỷ niệm, lâu dần nhắc nhở cho có lệ.   Năm nay 2025 lễ kỷ niệm đánh dấu 50 năm ngày 30/4/1975 rất lớn song có ý nghĩa vô cùng tiêu cực. Với thời gian chia rẽ và thù hận càng sâu sắc. Lỗi tại bên nào?   Hàng triệu người Việt Nam sống ở nước ngoài, khắp năm châu từ Úc qua Âu châu sang Canada, Mỹ đã tưởng niệm ngày 30/4 năm nay với chủ đề “Hành trinh 50 năm tìm Tự do”. Lễ lạc gồm Thượng kỳ, hội thảo, văn nghệ trình diễn, công chiếu các bộ phim Thuyền nhân vượt biển; radio và Đặc san 50 năm rời quê hương, lột trần mặt trái giải phóng, tri ân nước đón nhận.   Một bảo tàng trưng bày chứng tích tội ác của “Giải phóng trấn lột miền Nam” được lên kế hoạch.   Tại quốc nội năm nay 2025, ngày 30/4/1975 được gọi là ngày Đại thắng giải phóng miền Nam. Ngày lễ kỷ niệm 50 năm thì được gọi là ngày Đại lễ Kỷ niệm 50 năm. Thêm chữ ‘Đại’. Cộng sản cho triển khai một chương trình đại lễ đồ sộ, tráng lệ, gây tiếng vang quốc tế, làm nên lịch sử. Khối quần chúng mọi tầng lớp và kiều bào thì diễu hành; diễu binh thì với 3 ngàn binh sĩ và công an đáp xe lửa từ Bắc vào nhập cuộc cùng quân đội ba nước lân cận tham gia, rất độc đáo. Có hơn 13 ngàn người đồng diễu. Khối vũ trang mặc quân phục mới toanh, màu sắc tùy theo binh chủng, động tác nhịp nhàng, oai vệ, đẹp mắt; chia thành nhiều toán, mỗi toán hàng ngang 10, dọc 10, thêm 1+3 người đi trước mang cờ. Đoàn người đi dài có đến vài cây số. Điều bất lợi là quân phục cùng mẫu mã, diễu binh cùng bộ điệu, kéo dài có thể làm nhàm chán khán giả?   Hơn nữa vắng mặt trình diễu cơ giới, pháo lớn, tên lửa… Song có đợt bắn pháo bông tại 30 địa điểm, bắn 21 loạt đại bác, trình diễn thiết bị bay không người lái (drone) trên sông Sài Gòn. Đoàn trực thăng bay lượn giăng cờ sao vàng búa liềm trông ngoạn mục, phi đội tiêm kích nhào lộn, xả khói dài trên bầu trời, xếp hình xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập…   Làm linh đình cho lắm cũng không rửa sạch được các tội ác tày trời đi kèm giải phóng! Đai lễ còn gồm thực hiện các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, thi đua, khen thưởng, hội thảo, tọa đàm, triển lãm văn hóa, văn nghệ, hòa nhạc, thể thao ở mỗi cơ quan, mỗi địa phương.   Có gần 7.000 bài dự thi tìm hiểu 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Giá dự thi có bài nói đến nỗi thống khổ của đồng bào miền Nam bị giải phóng lột sạch song cũng vui thầm đã giúp ích đồng bào miền Bắc thoát cảnh nghèo và tiếp cận lối sống phóng khoáng tự do dân chủ, công bằng bác ái, văn minh đa chiều!   Thói thường “Giấu (ẩn) ác khai thiện”. Cộng sản làm thế. Để duy trì ủng hộ cho thể chế độc đảng, mỗi năm đến ngày 30/4/1975 CSVN lại thừa cơ khơi dậy hận thù và lòng yêu nước, lôi Mỹ ra sỉ nhục, gán ghép các tội ác trong chiến tranh Việt Nam và kể công đã oai hùng đánh tên đầu sỏ Đế quốc cút về nước! Mỹ thì chỉ thị các quan chức ngoại giao không đến dự Đại lễ 30/4.   Lê Bá Vận _____ Chú Thích. (1) Cố Tổng bí thư Đỗ Mười (nhiệm kỳ 1991-1997) lúc ông đang là ủy viên ban bí thư Trung ương Đảng phụ trách đánh tư sản, kiểm kê và tịch thu tài sản nhân dân miền Nam, ngày 20/02/1976 vào lúc 10 giờ 15 phút, trước sân tòa Đại sứ Hoa Kỳ tại Sài Gòn, được kể lại là đã từng tuyên bố: “Giải phóng miền Nam chúng ta có quyền tịch thu tài sản trưng dụng nhà cửa, hãng xưởng, ruộng đất chúng nó [ám chỉ người dân miền Nam], xe chúng nó ta đi, vợ chúng ta lấy, con chúng nó ta bắt làm nô lệ, còn chúng nó thì ta đày đi kinh tế mới và nơi rừng sâu nước độc, chúng nó sẽ chết lần mòn”. (nguồn: Thầy giáo trong trại tù cải tạo https://conganhuynh.com › ThayGi... ). _____   Hai khía cạnh của ngày 30/4/1975 chiến thắng oai hùng giải phóng miền Nam.    

Lý Thái Hùng Thấm thoát biến cố ngày 30 tháng 4 đã tròn nửa thế kỷ. Dù gọi bằng nhiều tên khác nhau tùy theo vị trí của từng người liên hệ, nhưng chắc chắn một điều: đây không phải là ngày vui. Người Cộng sản gọi đây là ngày giải phóng. Người Việt Nam gọi đây là ngày Quốc hận. Mặc dù đã có rất nhiều tài liệu, sách báo viết về biến cố 30 tháng 4 dưới nhiều góc nhìn; nhưng một biến cố đã khiến cho hàng triệu người phải rời bỏ đất nước thân yêu của mình ra đi tìm tự do, không chỉ ngay sau khi cuộc chiến chấm dứt mà còn kéo dài cả đến ngày hôm nay, không thể nào gọi đó là ngày giải phóng. Biến cố 30 tháng 4 không phải là biến cố có “triệu người vui và triệu người buồn” như ông Võ Văn Kiệt nói ở cuối đời, mà đúng ra chỉ có một thiểu số vui mừng, trong khi đại khối dân tộc thất vọng và nhục nhã vì thảm kịch này. Không chỉ có những người dân miền Nam gọi biến cố 30 tháng 4 là ngày quốc hận khi Sài Gòn sụp đổ, mà những năm sau đó ở miền Bắc và kéo dài cho đến ngày hôm nay những người đã từng đi theo đảng Cộng sản “giải phóng” miền Nam đã lần lượt nhìn ra đó không phải là “cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước” mà là “đánh cho Liên Xô, Trung Cộng” để nhuộm đỏ Đông Dương. Đây là cuộc chiến không có chính nghĩa như họ từng bị nhồi sọ. Nhân danh điều phi nghĩa để áp đặt sự lãnh đạo một cách ngạo mạn và độc tài trên cả nước trong 5 thập niên qua, đã cho chúng ta thấy ngay hệ quả: Đất nước luôn luôn bất ổn vì đại đa số người dân bất phục tùng và tìm mọi cách chống lại. Một đảng cầm quyền mà liên tục phạm hết sai lầm này đến sai lầm khác trong nhiều năm dài nhưng lại tiếp tục nắm giữ quyền lực trong tay, đã dẫn đến hai hậu quả: Một là lãnh đạo và cán bộ liên hệ tạo thành những băng nhóm mafia trong các cơ chế và dùng quyền lực chi phối các sinh hoạt xã hội theo nhu cầu riêng của họ chứ không phải nhu cầu của người dân hay của quốc gia. Hai là tài nguyên quốc gia lần lượt chạy vào túi riêng của một thiểu số có quyền, có chức, được bảo bọc hay che chắn bởi bộ máy an ninh. Chúng không chỉ cấu kết nuôi dưỡng guồng máy tham ô mà còn ngăn chận tiến trình phát triển lành mạnh và dân chủ hóa Việt Nam. Vì thế, những kẻ có quyền và có tiền trong tay tại Việt Nam không bao giờ dám thay đổi thật sự vì họ không chỉ sợ mất những quyền lợi đang thụ hưởng mà còn lo sợ sự thay đổi có thể dẫn đến những nguy hiểm cho chính họ khi xảy ra ngoài tầm kiểm soát. Đó là lý do tại sao lãnh đạo Hà Nội nói đến đổi mới, cải cách và ngay cả nói đến “hòa hợp” dân tộc cũng phải luôn luôn đi theo “định hướng xã hội chủ nghĩa” vì đó là lằn mức sau cùng mà họ có thể lùi trong an toàn. Muốn phát triển và vươn lên cùng với thế giới bên ngoài, mỗi đất nước phải có một nền tảng chung để tạo sự đồng thuận trong lòng dân tộc. Nền tảng chung của Việt Nam không thể nào là “định hướng xã hội chủ nghĩa” vì đó chỉ là định hướng của một đảng, một nhóm người; không thể áp đặt lên toàn thể xã hội. Ngay cả vấn đề “hòa hợp dân tộc” mà ông Tô Lâm đề cập trong bài viết mới đây cũng là nhân danh “đảng và nhà nước”, từ tầng cao nhìn xuống ban phát một ân huệ cho những ai muốn đến với họ để xây dựng “xã hội chủ nghĩa” như hơn 50 năm về trước họ đã từng dụ dỗ đi “giải phóng miền Nam” nghèo đói.  Nếu ông Tô Lâm và đảng Cộng sản muốn chứng tỏ thiện chí thì hãy trả tự do cho tất cả những Tù Nhân Lương Tâm đang bị giam giữ vì đã lên tiếng cho các quyền tự do của con người. Khát vọng mà dân tộc Việt Nam theo đuổi, không chỉ mới có trong 50 năm qua mà đã khởi đi từ năm 1858 khi người Pháp bắn phát súng đầu tiên vào cửa biển Đà Nẵng mở đầu cho chính sách thực dân tại Việt Nam. Đó là một Việt Nam Độc Lập, Tự Do, Dân Chủ và Phú Cường thật sự bằng chính sự chọn lựa của người dân. Không nhìn thấy khát vọng này của dân tộc mà cố tình áp đặt lên người dân những chủ thuyết ngoại lai và dùng bạo lực trấn áp những ai không đồng ý kiến thì chỉ là những kẻ cản đường tiến tới tương lai của dân tộc mà thôi. Mỗi người có những cảm nhận khác nhau khi đối diện ngày 30 tháng 4. Nhưng có một cảm nhận chung là không một ai hài lòng về hiện tình đất nước ngày nay kể từ 30 tháng 4 năm 1975. Tại sao những người Việt tỵ nạn chỉ mất 20 năm từ hai bàn tay trắng đã dựng nên cơ nghiệp rất thành công ở xứ người, trong khi đất nước Việt Nam vẫn lẹt đẹt đi sau nhân loại với đa số người dân vẫn chưa thoát ra khỏi cuộc sống nghèo khó. Nhà cầm quyền Hà Nội thường hay đổ lỗi cho hậu quả tàn phá của những năm tháng chiến tranh, rồi lại đổ lỗi cho sự chống phá của các thế lực thù địch. Nhưng họ đã không nhìn ra chính họ mới là nguyên nhân tạo ra tình trạng trì trệ của đất nước hiện nay. Nếu chúng ta cùng tưởng niệm biến cố 30 tháng 4 trên ý thức như vậy, mỗi người sẽ phải là một "cánh bướm tự do" để góp phần tạo những chuyển đổi thật sự tại Việt Nam trong những năm trước mặt./.  

Nguyễn Huy Cường Kiểu ngoại giao lấy cây tre đem vót chông thọc vào lòng tự trọng của một đối tác toàn diện nhưng không chừa ra cái “diện” là thể diện cho Mỹ. Có vài câu chuyện hầu các bạn trong ngày này. Thứ nhất: Năm 1964-1966 Liên Xô, Trung Quốc dàn quân oánh nhau chí tử bên bờ sông Ô-Tô-Lý sát biên giới Xô – Trung. Hồi đó ở Việt Nam lưu hành những cuốn Hoạ báo bề thế như hoạ báo Liên Xô, Trung Quốc, Poland… rất đẹp. Giấy bóng láng, dầy, ảnh đẹp. Hoạ báo Liên Xô chửi Trung Quốc thậm tệ. Hoạ báo Trung Quốc tổng sỉ vả Liên Xô không còn lời nào tệ hơn. Sự thiệt thòi của cuộc chửi nhau này là nguồn vũ khí Liên Xô viện trợ cho Việt Nam đi qua Trung Quốc về Việt Nam rất khó khăn. Xong ta thực hiện cú “lách luật” đầu tiên trong lịch sử là ghi trên xe pháo của Liên Xô dòng chữ bằng tiếng Việt là “sản xuất tại Liên Xô” thì thông quan được. Ta giải thích cho anh hai là cái này của Việt Nam, Việt Nam làm, nhờ bên Liên Xô để về “oánh Mỹ”. Sau 4-5 năm hai ông anh chửi nhau quyết liệt, khoảng năm 1972 bỗng dưng… tịt. Im ắng lạ thường. Khi ấy tôi có người bạn cực thân sống bên Hợp Phì – Trung Quốc, nhờ tìm hiểu thì biết: Hai nước đã ký một Hiệp định “Không công kích nhau”. Năm mươi năm nay họ chung sống hoà bình và cùng phát triển. Thứ hai: Năm 1978, nước ta dành hẳn một tháng nồng nhiệt kỷ niệm quốc khánh Liên Xô, ở ngã tư phố huyện cũng có những băng-rôn nhiệt liệt chúc mừng quốc khánh Liên Xô như những nơi này là một xã của Liên Xô vậy. Cùng trong năm này tôi theo dõi rất kỹ quốc khánh Trung Quốc thì thấy… không có gì. Sát ngày quốc khánh trên báo Nhân Dân chỉ có một bản tin ngắn vài chục chữ “Nhân dịp Quốc khánh Trung Quốc, Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội tổ chức chiếu phim mừng quốc khánh Trung Quốc, đến dự buổi chiếu gồm có đồng chí A, B, C”. Là xong. Tôi đem chuyện này nói với bác Chúc, là bố bạn Tước cùng học phổ thông, bác hơn tuổi bố tôi nhưng yêu mến tôi lắm, bác nghe chăm chú và ngẫm nghĩ khá lâu rồi nói, lời nói như không phải trả lời tôi mà như buột mồm ra: “Chết đấy cháu ạ!” Một năm sau, mà là cả mười năm sau, cho đến 1989 câu tự thán của bác Chúc “Chết đấy cháu ạ!” thành sự thật. Toàn vòng cung biên giới phía Bắc tan hoang, bom mìn dày đặc, hàng ngàn thanh niên hy sinh… Thứ ba: Cô gái vót chông. Đã có một cô gái đẹp Việt Nam tham dự một sinh hoạt gì đó có Việt, có Mỹ cô ta chơi bài “Cô gái vót chông” làm quà. Vì Việt-Mỹ chưa ký hiệp định “ngừng công kích” để Việt Nam ngừng công kích Mỹ như đã có thời gian dài ngừng bặt công kích Trung Quốc nhưng phía Mỹ bỏ qua, miễn chấp dù bị gọi là “giặc Mỹ cọp beo”. Theo cái đà đấy “ta” cứ vống lên những bài ca, những áng văn, những bộ phim lung linh lộng lẫy của ta và mô tả cái tả tơi rơi dụng, tàn ác của Mỹ. Việc này xem ra… lành tính và không thấy Mỹ chấp nê gì. Vậy là kiểu ngoại giao lấy cây tre đem vót chông thọc vào lòng tự trọng của một siêu cường cứ tà tà diễn. Chửi cứ chửi, buôn bán cứ buôn bán, xuất khẩu cứ xuất khẩu, đối tác cứ toàn diện nhưng không chừa ra cái “diện” là thể diện cho Mỹ, quất cho bằng thích để thế giới biết Mỹ là kẻ bại trận, thua trắng bụng ở Việt Nam. Tình hình này đã sang trang khác. Ngày 20/4/2025 Tổng thống Mỹ đã lệnh cho thuộc cấp không sang Sài Gòn nghe hát “cô gái vót chông” nữa, ở nhà làm việc khác. Có lẽ kiểu ngoại giao cây tre và cắm chông không thích hợp nữa giữa thời đại văn minh này, bắt đầu từ hôm nay các bác ạ./.

Dân Trần Ai đi tu mà không gia nhập vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam thì sẽ bị chụp mũ là “tà đạo”, nhưng Giáo hội càng ngày càng tỏ ra là một ổ ma tăng… Trong lịch sử Phật giáo, chưa từng có thời đại nào mà người ta phải hỏi lại một câu tưởng như đơn giản: “Ai mới là người tu thật sự?” Nhưng ở Việt Nam hôm nay, giữa một nền Phật giáo vốn dĩ nên là chốn nương tựa tâm linh, đang nổi lên nghịch lý: kẻ tu hành khổ hạnh, sống đời giản dị thì bị vùi dập; còn những người ngồi ghế cao, học vị đầy mình, giảng pháp trên YouTube hàng triệu lượt xem, lại cư xử như quan chức – thậm chí còn tệ hơn thế. Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN), xét trên phương diện pháp lý, là tổ chức tôn giáo duy nhất được nhà nước CSVN công nhận. Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là: Tổ chức ấy hiện đang phụng sự đạo pháp, hay đang quản lý đạo pháp? Người dân thấy rõ rằng họ đang hành xử không khác gì một cơ quan nhà nước mang dáng dấp tôn giáo, với hệ thống hành chính chặt chẽ, ban bệ đủ kiểu, công văn đi công văn về như thể họ là một bộ ngành nào đó – chứ không còn là cộng đồng những người tu học. Tiêu biểu cho lối hành xử đầy quyền lực ấy là những nhân vật như Thích Nhật Từ và Thích Chân Quang – hai vị “thượng tọa” nổi danh trên mạng xã hội với những bài giảng triết lý, ngôn từ hoa mỹ, học hàm học vị hoành tráng, nhưng lại thiếu vắng một thứ căn bản nhất: tinh thần từ bi, vô ngã và bao dung mà Đức Phật Thích Ca đã dạy. Trong khi Phật dạy “lấy từ bi làm gốc, lấy trí tuệ làm nghiệp”, thì hai vị này lại hành xử theo kiểu “ai không giống ta là tà đạo”. Họ không chấp nhận sự khác biệt. Họ không đối thoại với tinh thần bình đẳng và chân lý. Họ độc quyền quản lý phật tử, độc đoán truyền bá tư tưởng như thể mình là người phát minh ra Phật pháp. Và khi không thể tranh luận bằng lý lẽ hay đạo lý, họ chọn cách sử dụng quyền lực tổ chức để đàn áp, triệt tiêu. Một minh chứng rõ rệt và đau lòng là trường hợp của Ngài Minh Tuệ – một người không tự xưng là sư, không thuộc biên chế GHPGVN, không giảng đạo bằng micro, không ở chùa lớn hay xe sang, mà chọn con đường khổ hạnh – đi bộ khắp ba miền đất nước, sống nhờ cơm bố thí, ngủ nhờ mái hiên dân nghèo. Ngài không hô hào đạo lý, mà để đạo lý tự thấm qua từng bước chân, từng cách hành xử. Ngài không cần giảng về vô ngã, bởi Ngài chính là hiện thân của sự vô ngã. Và chính vì sự chân thực, giản dị, từ tốn ấy mà Ngài đã lay động hàng vạn trái tim – những người dân bình thường, không học triết lý cao siêu, nhưng biết phân biệt đâu là người tu thật. Ấy vậy mà Ngài lại bị chính những người mang danh “thượng tọa” công kích thậm tệ. Thích Chân Quang từng công khai chỉ trích Ngài Minh Tuệ là “tà đạo”, là “gây loạn”, mà không cần bất kỳ sự đối thoại hay kiểm chứng nào. Một cách kết luận thiếu đạo lý, thiếu cả tinh thần pháp lý. Còn Thích Nhật Từ thì đi xa hơn, gửi hẳn một văn bản ngoại giao đến tận Sri Lanka – yêu cầu trục xuất đoàn hành hương của Ngài Minh Tuệ. Một lá thư mà nếu xóa tên người gửi đi, chẳng ai nghĩ đó là thư của một nhà sư. Bởi nó chẳng hề mang mùi từ bi, mà toàn ngôn ngữ hành chính, khô cứng, lạnh lùng, loại trừ – thậm chí sặc mùi chính trị. Một nhà sư thật sự sẽ không gửi công văn để loại bỏ người khác. Một nhà sư thật sự sẽ không “tố cáo” ai ra nước ngoài. Một nhà sư thật sự sẽ hỏi: “Người ấy đang hại ai? Người ấy có gieo ác nghiệp gì chưa? Hay chỉ đơn giản là họ đi con đường khác mình?” Nếu ngay cả một người sống khổ hạnh, yên bình, không tham vọng gì cũng bị quy chụp, vậy thì Phật giáo sẽ còn gì là chốn an trú cho những tâm hồn lạc lối? Câu chuyện về Ngài Minh Tuệ và cách GHPGVN đối xử với Ngài, không chỉ là câu chuyện của một cá nhân – mà là sự cảnh tỉnh cho toàn bộ hệ thống đang ngày càng rời xa bản chất ban đầu của Phật giáo. Khi chiếc áo cà sa trở thành công cụ quyền lực. Khi pháp tòa trở thành bục diễn thuyết để tôn vinh bản ngã. Khi người ta giảng về vô thường, nhưng bám víu chức danh đến hơi thở cuối cùng. Khi người ta nói về từ bi, nhưng lại trừng phạt kẻ yếu hơn bằng mọi giá. Người ta thường nói: “Đạo cao một thước, ma cao một trượng”. Nhưng cũng có câu khác sâu sắc hơn: “Chân lý bị vùi lấp, vẫn là chân lý.” Ngài Minh Tuệ không cần phải lên tiếng phản biện, vì từng bước chân của Ngài đã là câu trả lời lớn nhất. Ngài không cần phải chứng minh đạo hạnh, vì từng hành động đã tự chứng minh. Còn những người nhân danh đạo pháp để loại trừ, để thao túng, để triệt tiêu cái khác – thì sớm muộn gì cũng phải đối diện với “Luật nhân quả”. VNTB

Công văn từ Ban Phật giáo Quốc tế – TP. Hồ Chí Minh VIỆT NAM PHẬT GIÁO SANGHA – TP. HỒ CHÍ MINH BAN PHẬT GIÁO QUỐC TẾ Số: 12/2025/CV-BPGQT   CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM – Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. Hồ Chí Minh, ngày 13 tháng 4 năm 2025 Gửi: Đại Tăng thống Tông phái Malwatta V/v: Yêu cầu can thiệp liên quan đến hành vi vi phạm luật pháp Việt Nam và Giới luật Phật giáo của ông Lê Anh Tú Kính Bạch Đức Tăng Thống, Ban Phật giáo Quốc tế thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam – Chi hội TP. Hồ Chí Minh trân trọng gửi đến Ngài văn bản này để trình bày một số vấn đề nghiêm trọng liên quan đến hành vi của ông Lê Anh Tú (tức Thích Minh Tuệ), người đã công khai mặc y phục tu sĩ mặc dù chưa từng thọ giới và được truyền giới hợp pháp theo quy định của giới luật Phật giáo. Dựa trên các tài liệu xác minh được, chúng tôi xin trình bày ba điểm chính như sau: Giả danh tu sĩ Phật giáo: Ông Lê Anh Tú đã bất hợp pháp khoác lên mình y phục tu sĩ Phật giáo mà chưa từng thọ giới Tăng sĩ (Samanera hoặc Bhikkhu) theo giới luật Phật giáo. Hành vi này vi phạm luật Tín ngưỡng, Tôn giáo của Việt Nam. Đính kèm theo đây là bản ghi nhớ từ Văn phòng Phật giáo Quốc gia Thái Lan, khẳng định rõ ràng rằng ông Lê Anh Tú không được công nhận là một tu sĩ hợp pháp, mà chỉ là một người giả danh. Cố ý lập giáo phái ly khai, gây chia rẽ: Ông Lê Anh Tú có ý định thành lập một nhóm tu sĩ tự xưng tên là “Giáo phái khổ hạnh”, không phù hợp với quy định Phật giáo Việt Nam. Trong những tháng gần đây, ông đã tập hợp khoảng 30 người có lý lịch không rõ ràng để tham gia nhóm khất thực, gây tổn hại đến uy tín và sự đoàn kết của Phật giáo Việt Nam. Gây rối trật tự công cộng và ảnh hưởng danh tiếng quốc gia: Theo các báo cáo từ truyền thông Việt Nam, ông Lê Anh Tú từng gây rối công cộng năm 2021. Hiện tại, ông được hậu thuẫn bởi các tổ chức chống chính phủ tại Mỹ, Úc và một số cộng đồng hải ngoại nhằm bôi nhọ chính phủ Việt Nam và chia rẽ Phật giáo. ⸻ Bản ghi nhớ từ Văn phòng Quốc gia Phật giáo Thái Lan BẢN GHI NHỚ Cơ quan: Văn phòng Quốc gia Phật giáo, Văn phòng Tổng thư ký Hội đồng Tăng Thống Tối cao Số hiệu: 0001/554 Ngày: 13 tháng 2 năm 2567 (2025) V/v: Yêu cầu xác minh và ủy quyền thông tin liên quan đến việc đưa các tu sĩ Thái Lan đi Ấn Độ học tập và tham gia hoạt động tôn giáo Gửi: Giám đốc các Văn phòng Phật giáo cấp tỉnh trên toàn quốc Chúng tôi được biết qua các nguồn trực tuyến rằng có một số cá nhân đang tổ chức các chuyến đi cho các tu sĩ Thái đến Ấn Độ nhằm học tập và tham gia các hoạt động tôn giáo với các mục đích được công bố là tích cực. Tuy nhiên, chúng tôi lo ngại về nguy cơ bị lợi dụng, thiếu an toàn, và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của các tu sĩ, đặc biệt khi các thông tin này lan truyền trên mạng xã hội. Do đó, để giải quyết các lo ngại này, chúng tôi yêu cầu phải xác minh kỹ lưỡng tính xác thực và chi tiết các hoạt động này theo đúng thủ tục pháp lý quy định. Văn phòng Quốc gia Phật giáo nhắc nhở rằng bất kỳ nhóm tu sĩ hoặc tổ chức nào có ý định tổ chức hành hương hay các chuyến đi đến Ấn Độ đều phải xin phép và được sự đồng ý chính thức từ Văn phòng Quốc gia Phật giáo. Văn phòng sẽ kiểm tra kỹ lưỡng tất cả các thông tin và giấy tờ trước khi ra quyết định. Chúng tôi mong các Văn phòng Phật giáo tỉnh sẽ phối hợp giám sát và đảm bảo tuân thủ quy định hiện hành. Trân trọng, (Đã ký) Phra Ajahn Suchit Kittitharadhammo Phó Tổng Thư ký – Văn phòng Quốc gia Phật giáo (Thay mặt Bộ phận Quản lý Hoạt động) ⸻ Trang cuối công văn Việt Nam gửi cho Sri Lanka Cũng xin lưu ý, chính quyền Indonesia đã từ chối cho phép ông Lê Anh Tú hành khất công khai trên lãnh thổ nước họ vào đầu tháng 4/2025. Tương tự, chính phủ Singapore đã cấm các hoạt động tương tự vào ngày 9/4/2025. Có báo cáo cho rằng nhóm của ông đã đến Sri Lanka. Do đó, chúng tôi kính đề nghị sự hợp tác như sau: Hợp tác với chính quyền Sri Lanka: Kính đề nghị quý cơ quan phối hợp với các cơ quan chức năng Sri Lanka để xác minh và ngăn chặn ông Lê Anh Tú cùng nhóm người của ông ta thực hiện các hoạt động tôn giáo hay công cộng trái phép tại Sri Lanka trong thời gian tới. Tăng cường hợp tác quốc tế: Chúng tôi mong được hỗ trợ trong việc phối hợp với các cơ quan quốc tế và đối tác để ngăn chặn việc lợi dụng danh nghĩa tôn giáo cho mục đích chính trị, gây chia rẽ Phật giáo Việt Nam và ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia. Chúng tôi tin rằng, dưới sự lãnh đạo yêu nước, công tâm và vì giá trị đạo đức của Phật giáo, quý cơ quan sẽ xem xét nghiêm túc và hợp tác chặt chẽ nhằm bảo vệ sự tôn nghiêm của Phật giáo Việt Nam cũng như giữ gìn an ninh trật tự xã hội. Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của quý vị và mong nhận được phản hồi sớm. (Đóng dấu, ký tên) HT. TS. Thích Nhật Từ (Chủ tịch)

Trần Anh Quân (VNTB) Đòn thuế của Donal Trump đã khiến Việt Nam chính thức rơi vào khủng hoảng tài chính lớn nhất lịch sử. Một động thái bất thường trong cuộc điện đàm giữa Tổng bí thư CSVN Tô Lâm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là quang cảnh buổi họp không treo lá cờ búa liềm của đảng mà chỉ có lá cờ đỏ sao vàng. Những người giữ vai trò tổng bí thư CSVN không bao giờ tiếp khách, điện đàm tại Trụ sở Trung ương Đảng mà thiếu cờ búa liềm. Lá cờ búa liềm được chuẩn bị rất kỹ chứ không có chuyện sơ xuất trong một buổi điện đàm hoặc hội nghị quan trọng, phải đặc biệt nhấn mạnh rằng buổi điện đàm này diễn ra ngay tại Trụ sở Trung ương Đảng CSVN. Không cần bàn tới các đời tổng bí thư trước đây, chỉ tính người đương nhiệm, thì từ khi lên ghế tổng bí thư, những cuộc điện đàm của Tô Lâm tại Trụ sở Trung ương Đảng cũng thường xuyên có cờ búa liềm ngay bên cạnh cờ đỏ sao vàng. Ví dụ ngày 3/9/2024, Tô Lâm, khi đó là tổng bí thư kiêm nhiệm chủ tịch nước, đã có buổi điện đàm với Tổng thống Đại Hàn Dân Quốc Yoon Suk Yeol, hình ảnh cho thấy Tô Lâm ngồi dưới tượng ông Hồ Chí Minh, bên phải là cờ đỏ sao vàng và cờ búa liềm. Hoặc ngày ngày 15/1/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng có điện đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Buổi điện đàm cũng diễn ra tại Trụ sở Trung ương Đảng, cũng ngay tại vị trí mà tổng bí thư thường ngồi: dưới tượng Hồ Chí Minh và bên phải có cờ đỏ sao vàng cùng cờ búa liềm. Tuy nhiên, trong cả hai cuộc điện đàm mà Tô Lâm gọi cho tổng thống Mỹ đều không có sự xuất hiện của cờ búa liềm. Cuộc gọi đầu tiên diễn ra vào tối 11/11/2024, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tô Lâm đã điện đàm chúc mừng ông Donald Trump đắc cử tổng thống Hoa Kỳ. Quang cảnh cho thấy chỉ có quốc kỳ CSVN và quốc kỳ Hoa Kỳ. Đây là điều hiếm có, nhưng dễ giải thích, vì lúc đó Tô Lâm và bộ chính trị CSVN rất tự tin vào vị thế của mình, muốn gửi thông điệp “rõ ràng, sòng phẳng, mẹ nó sợ gì” tới tân tổng thống Hoa Kỳ. Đồng thời, Tô Lâm cũng muốn thể hiện rằng tổng bí thư (chứ không phải Chủ tịch nước Lương Cường) mới là người nắm quyền lực tuyệt đối để đại diện Việt Nam nói chuyện với Hoa Kỳ. Buổi toạ đàm đó, các quan chức CSVN cũng có bàn ghế bày trí rất trang trọng hai bên Tô Lâm. Vậy nhưng, cuộc gọi tối ngày 4/4 vừa rồi rất bất thường. Cũng tại Trụ sở Trung ương Đảng, cũng trước tượng Hồ Chí Minh, nhưng chỉ có một lá cờ đỏ sao vàng, bên tay trái Tô Lâm. Không có cờ búa liềm, không cờ Hoa Kỳ, mà thậm chí, hai bên văn võ bá quan còn không có ai dãy bàn như thường thấy. Phải nói là “trống huơ trống hoác”. Kèm với đó là hình ảnh Thủ tướng Phạm Minh Chính trong buổi điện đàm này cũng rất khúm núm và lo lắng. Khác hẳn với phong thái thường thấy. Nhất là Phạm Minh Chính từng dõng dạc ngay tại đất Hoa Kỳ rằng “rõ ràng, sòng phẳng, mẹ nó sợ gì”. Video buổi điện đàm cho thấy Tô Lâm liên tục gọi “ngài tổng thống là người bạn tốt”, hi vọng mối quan hệ tiếp tục phát triển, “cảm ơn ngài tổng thống”, thái độ nói chuyện rất nịnh bợ và bạc nhược so với phong cách của họ Tô khi tới Hoa Kỳ hồi năm ngoái. Đặc biệt cần quan tâm diễn biến khi Tô Lâm xuống nước cầu xin Trump xem xét lại mức thuế. Ban đầu thì người đứng đầu CSVN nói rằng “Việt Nam sẵn sàng đàm phán để có mức thuế hợp lý”. Sau một hồi lòng vòng thì Tô Lâm mới đặt vấn đề giảm thuế xuống mức 0% với Hoa Kỳ. Rõ ràng ý đồ của Tô Lâm là muốn đàm phán kiếm để giữ “mức thuế hợp lý” với Hoa Kỳ, nhưng sau một hồi nói chuyện thì tổng bí thư CSVN buộc phải nói ra con số 0% chứ con số này không hề được nhắc tới ngay từ đầu. Chứng tỏ đây là một buổi ngã giá “kỳ kèo bớt một thêm hai” chẳng khác gì khi đi mua đồ ngoài chợ. Và Tô Lâm đã thua ngay tại sân nhà – Trụ sở Trung ương Đảng, trước mặt bá quan văn võ và được phát trên sóng truyền hình. Khi có sự kỳ kèo này thì phải nhớ tới câu nói nổi tiếng của Cố Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu: “đừng nghe những gì cộng sản nói, mà hãy nhìn thật kỹ những gì cộng sản làm”. Rơi vào khủng hoảng, cộng sản có thể nhân nhượng, nhưng chắc chắn họ sẽ trở mặt. Trước mắt, CSVN có thể tính thuế nhập khẩu với Hoa Kỳ ở mức 0%, nhưng khi hàng Mỹ vào lãnh thổ Việt Nam thì người dân vẫn có thể dính các loại thuế khác như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, và nhiều loại phí khác… Cũng cần nhắc lại bối cảnh dẫn tới tâm lý sợ hãi này diễn ra ngay sau khi tổng thống Hoa Kỳ tuyên bố áp thuế 46% với Việt Nam. Ngay sau tuyên bố, chứng khoán Việt Nam ngày 3/4 mất 88 điểm (giảm mạnh nhất châu Á), vốn hoá toàn thị trường bốc hơi 500.000 tỷ đồng trong một ngày, từ mức 7,3 triệu tỷ đồng xuống còn 6,8 triệu tỷ đồng. Một ngày sau, 4/4, chứng khoán lao dốc thêm gần 50 điểm nữa. Đây là hồi chuông báo hiệu rằng Việt Nam đã chính thức rơi vào khủng hoảng tài chính. Và tài chính chỉ là bước khởi đầu, tiếp sau đó sẽ là khủng hoảng trên tất cả các lãnh vực khác của nền kinh tế quốc gia. Đòn thuế của tổng thống Trump lần này đã khiến CSVN đã biết họ là ai, ai cần ai hơn, ai sợ ai hơn, vị thế như thế nào với Hoa Kỳ, và biết cách chơi như thế nào là “rõ ràng”, “sòng phẳng” với Hoa Kỳ. Cùng với “cuộc đại tinh gọn” gần đây, việc Tô Lâm đề nghị áp thuế 0% với Hoa Kỳ và cách trang khí phòng họp không có cờ búa liềm có thể khiến một số người liên tưởng tới chuyện Tô Lâm sẽ noi gương Gorbachev: giải tán đảng cộng sản. Tuy nhiên, như phân tích về việc kỳ kèo ngã giá ở trên, thì động thái xuống nước này chỉ là biện pháp cấp bách để giải quyết những cuộc khủng hoảng trước mắt. Lưu ý, báo chí CSVN không hề đăng ảnh toàn cảnh cả phòng họp Trụ sở Trung ương Đảng, mà chỉ chụp cận mặt Tô Lâm. Phải tìm những video quay lại trên trang Youtube của đài VTV thì mới thấy hình toàn cảnh. Điều này cho thấy Tô Lâm chỉ muốn cất lá cờ đảng để tiện xin xỏ tổng thống Hoa Kỳ. Còn trong nước thì CSVN muốn hạn chế tuyệt đối hình ảnh đó bị người dân phát hiện. Bởi vậy, khó có chuyện Tô Lâm sẽ học theo cách Gorbachev. Vì trước nay CSVN vẫn trung thành với tôn chỉ “thà mất nước chứ không để mất chế độ”, và phía sau CSVN vẫn còn cộng sản Trung Quốc với rất nhiều ràng buộc phức tạp. Hơn nữa Tô Lâm còn là một nhà độc tài có lịch sử đàn áp nhân quyền tàn bạo, sẵn sàng bắt cóc, bỏ tù và hạ độc thủ các đối thủ chính trị để thâu tóm quyền lực. Với những “công sức” đã bỏ ra, khó có chuyện Tô Lâm chấp nhận nhượng quyền cho ai, chứ đừng nói tới chuyện giải thể đảng cộng sản; trừ khi có một đại chính biến gây ảnh hưởng tới toàn bộ khối cộng sản Á Châu hiện nay./.

Trần Huỳnh Duy Thức Năm 2006 tôi từng nói rằng: “Doanh nghiệp tư nhân mới chính là lực đẩy quan trọng và lành mạnh nhất cho sự phát triển của đất nước.” Đó là một sự thật hiển nhiên ai cũng thấy rõ. Nhưng khi ấy lại bị xem là “diễn biến hoà bình”, là “phản động”. Và tôi đi tù vì đã dám nói ra lẽ phải, sự thật. Gần 20 năm sau chính quyền lại thừa nhận: “Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất để phát triển đất nước.” Sự thật không chết. Nó chỉ bị trì hoãn. Và nó luôn có ngày trở lại. Lâu nay có người lên tiếng về nhân quyền – bị gán nhãn “gây rối”. Có người nói về chủ quyền quốc gia – bị coi là “kích động”. Có người cảnh báo về những mối lệ thuộc nguy hiểm – bị quy là “xuyên tạc”. Nếu những lẽ phải ấy vẫn tiếp tục bị bóp nghẹt, đất nước sẽ lại đánh mất thêm những thập kỷ quý báu – và cái giá của sự trì hoãn đó sẽ là những cơ hội phát triển không thể lấy lại. Tôi hiểu cảm giác này của người dân. Và tôi cũng biết một điều: Chính quyền có thể lờ đi, đàn áp sự thật, nhưng không thể làm nó biến mất. Nó sẽ bừng sáng một ngày nào đó khi đã được nói lên. Chúng ta đang sống trong một xã hội mà im lặng được khuyến khích như một lối sống an toàn, còn nói thật – dù ôn hòa, dù vì thiện chí – lại dễ bị gán nhãn là “chống đối”. Khi những điều đúng đắn chỉ được thì thầm. Còn những điều sai trái lại được hô lớn bằng loa. Thì không phải xã hội đang phát triển – mà là đang tự làm mình mù lòa. Sẽ còn bao nhiêu lần 20 năm nữa để dân tộc có thể vươn mình?  

Tưởng Năng Tiến Đã có thời mà mọi phẩm chất tốt đẹp nhất của con người, và đất nước, đều “qui” ráo về cho … Bác : Người là hiện thân của cần, kiệm, liêm, chính. Người là biểu tượng cho độc lập – tự do – hạnh phúc. Người là biểu trưng cho sự minh triết, và tài ba về mọi mặt: thơ, văn, báo chí, âm nhạc …! Tên họ, cũng như râu tóc, của Người cũng thể hiện sự hài hoà và nhân ái: Tháp Mười đẹp nhất bông sen/ Việt Nam đẹp nhất có tên bác Hồ. Đêm qua em mơ gặp bác Hồ/ Râu Bác dài tóc bác bạc phơ. Ngay cả đến đôi dép lê dưới chân cũng thế, cũng gần gũi và thân thương hết biết luôn (Đôi dép đơn sơ/ Đôi dép bác Hồ) dù đã đôi lần Người dặm phải cứt. Cả cứt Tầu lẫn cứt Liên Xô. Cái thời mà nửa nước Việt “thương râu nhớ dép” (theo như cách nói của nhà văn Võ Phiến) tuy có kéo dài lâu nhưng không vĩnh viễn. Sau khi Nam Bắc hòa lời ca, nước nhà thống nhất, dân chúng của cả hai miền có cơ hội so sánh nên nhận thức của họ bắt đầu chuyển biến: Đả đảo Thiệu Kỳ mua cái gì cũng có. Hoan hô Hồ Chí Minh mua cây đinh cũng phải xếp hàng. Rồi ra, ngay cả đám nhi đồng cũng đánh mất sự ngây thơ (và cũng bắt đầu cảm thấy bất an) nên không giữ được tính vô tư nữa : Đêm qua em mơ gặp bác Hồ. Chân Bác đạp xích lô. Em thấy Bác em kêu xe khác… Với thời gian mỗi lúc Bác một bớt thiêng thì đã đành rồi. Đành đoạn hơn nữa là dân chúng không chỉ mang Bác ra dè bỉu, bêu riếu mà còn đổ thừa cho Người về mọi bất cập trong cuộc sống hằng ngày. Mới đầu năm, đầu tháng mà đã nghe FB Hung Do lên tiếng càm ràm: “Việt nam là nước duy nhất trên thế giới, dạy lớp thanh niên : ‘Sống chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại’, chứ không là : ‘sống làm việc theo hiến pháp, pháp luật.’ Và cũng là nước duy nhất thống kê các vụ đánh nhau trong những ngày tết. ‘Hơn 1.200 người nhập viện vì đánh nhau, 5 người chết trong 3 ngày đầu Tết…’, báo NLĐ. Mà nào chỉ có thế! Việt Nam cũng là quốc gia duy nhất có một lực lượng hùng hậu, với hơn 7 triệu đoàn viên, được mệnh danh là Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh. “Tổ chức này – theo Wikipedia tiếng Việt – do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện… được coi là vườn ươm đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý tương lai cho Đảng Cộng sản Việt Nam, là cánh tay nối dài của nhà nước. Đoàn Thanh niên được tổ chức và vận hành theo mô hình hành chính từ trung ương xuống đến cấp xã, phường với đầy đủ chức danh thuộc biên chế ăn lương nhà nước.” Không hiểu Bác và Đảng rèn luyện ra sao, và trả lương lậu thế nào mà đất Việt Nam lại trở thành một nơi có hơi nhiều thanh niên đi rải đinh hay bắt trộm chó làm kế sinh nhai. Xứ sở này cũng có không ít thiếu nữ tìm mọi cách đi ra nước ngoài để làm ô sin hay để bán thân (với giá rất bèo) nếu họ không có cái cơ may được làm công nhân xuất khẩu, hay làm dâu xứ lạ. Nông nỗi hiện nay được ban giảng huấn của Trường Đại Học Lâm Nghiệp (Viet Nam National University of Forestry) biện bạch một cách giản dị và gọn ghẽ như chơi: “Nhiều năm qua các thế lực thù địch đã dùng nhiều phương tiện, thủ đoạn để tác động vào đối tượng này. Do vậy, một số thanh niên đã phai nhạt lý tưởng mà một số người gọi là chứng ‘nhạt đảng, khô đoàn, chán chính trị.” Đổ thừa cho “thế lực thù địch” về hiện tượng “nhạt đảng, khô đoàn, chán chính trị” nghe (hơi) có vẻ trẻ con và không được thuyết phục gì cho lắm. Vấn đề được một thanh niên Việt Nam, bạn Đoàn Huyên, lý giải một cách sống động và cụ thể hơn (nhiều) qua diễn đàn BBC: Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu thanh niên Việt Nam phải có lý tưởng đúng đắn. "Các bạn phải có niềm tin vào đất nước, vào Đảng, chế độ của chúng ta, không có niềm tin chúng ta không có thành công". Còn Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị mỗi hội viên thanh niên phải là một đại sứ về đạo đức lối sống. Nhưng kính thưa, chẳng cần hô hào làm gì, các chú các bác cứ làm gương đi, chúng cháu sẽ tin, sẽ theo. Chứ như lâu nay, nhìn "lên" tấm gương chói lọi của cha ông chú bác, thấy bộ trưởng, thứ trưởng, tướng lĩnh, chủ tịch bí thư tỉnh thành, tổng giám đốc, trưởng phòng… lũ lượt vào tù vì tham nhũng như một dòng sông bất tận, năm sau cao hơn năm trước, chúng cháu chẳng biết tại sao phải tin, mà tin vào cái gì? Để tránh nguy cơ “bỏ Đảng, bỏ Đoàn sẽ thành phong trào,” Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh đã thay thế “niềm tin” bằng những trò chơi kích dục. Sáng kiến này tuy cũng khá hào hứng nhưng xem chừng không nhận được sự đồng tình : - Blogger Giang Nam: “Hồi này dư luận, công luận nước ta có rất nhiều cơn bão liên tục chồng lên nhau, trong đó có cả cơn bão những trò chơi dung tục do Đoàn viên (Đoàn TNCS HCM) tổ chức… Khi xem các Clip tôi thấy người chơi có nhiều bạn mặc nguyên đồng phục Đoàn TNCS lại rất hào hứng, phấn khích với những trò bệnh hoạn này, chủ yếu nhắm vào những bộ phận nhạy cảm của nữ hoặc nam. Phải chăng đó là phép màu chống ‘khô’ để nhanh chóng làm ‘ướt’ Đoàn!” - Blogger Kim Dung: “Cư dân mạng tuần qua ồn ào, phẫn nộ với những clip, hình ảnh về các trò chơi của người Việt trẻ. Có những hình ảnh chủ Blog chỉ còm hai chữ: Bệnh hoạn.” Tình trạng “bệnh hoạn” của Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh ngó bộ không còn thuốc chữa nên trước khi rời ghế CTQH, bà Nguyễn Thị Kim Ngân có hiến diệu kế (“thiềm thừ thoát xác”) biến cái Đoàn ăn hại này thành ra Bộ Thanh Niên & Thể Thao. Coi như xóa bài làm lại! Đây quả là một sáng kiến trên cả tuyệt vời nếu xét về ngân sách cũng như tổ chức vì tiền thì đã có sẵn rồi (và khi trở thành Bộ thì đội ngũ cán bộ chắc chắn sẽ bớt lỏng lẻo hơn) nhưng hiệu quả thì e hoàn toàn không có gì bảo đảm. Tất cả các cơ quan đoàn thể của nhà nước hiện hành ở Việt Nam đều theo chủ trương nhất quán là đục khoét ngân quĩ càng nhiều càng tốt (và đều hoạt động theo phương châm xuyên suốt hành dân là chính) chứ chả mang lại lợi ích gì cho bất cứ ai, ngoài chính nó. Cái Đoàn Thanh Niên sống qua tuổi chín mươi, vẫn cứ phải bú bầu để sống, chả thể nào qua một đêm (biến thành cái Bộ) mà cai ngay được sữa. Có đổi tên là gì chăng nữa thì cũng vẫn chừng đó khuôn mặt ăn hại và đái nát thôi. Một thanh niên Việt Nam, bạn Võ Ngọc Ánh, đã “chốt” lại sự việc qua diễn đàn BBC như sau: “Tổ chức Đoàn đã hạn chế sự suy tư của thanh niên cho một xã hội dân chủ, tự do, công bình… Đoàn Thanh niên là cánh tay nối dài đắc lực của đảng. Tôi không tham gia Đoàn vì lẽ đó… Cái người trẻ Việt Nam cần hôm nay không phải có thêm Bộ Thanh Niên mà là cởi trói về tư tưởng để họ hiểu thế nào, tự do, dân chủ, văn minh…” Với chế độ hiện hành thì “cởi trói cho dân” chả khác nào tự sát nên các bạn đừng mong đợi thế. Phải tự cởi trói thôi, nếu muốn được sống cho đàng hoàng tử tế!

Cảnh Chân (VNTB) Hàng chục ngàn trụ sở công sẽ thành chuồng bò “vì lãnh đạo địa phương không dám quyết định việc cho thuê, hợp tác liên kết kinh doanh”, “khó tìm cơ quan định giá tài sản công”…   Câu chuyện đang được bàn luận xôn xao trên Quốc hội CSVN kỳ này là số trụ sở quận, huyện bị dư ra sau khi sáp nhập sẽ được dùng để làm gì. Có vẻ các Đại biểu Quốc hội khá lạc quan khi cho rằng đảng cộng sản sẽ tận dụng tốt số dư này. Theo đại biểu Tạ Văn Hạ (Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội Quốc hội) thì trụ sở UBND, HĐND cấp quận, huyện thường được đặt ở những khu đất đẹp, vị trí đắc địa và thuận tiện cho người dân đến làm việc. Khi bỏ đơn vị hành chính cấp huyện, gần 700 trụ sở dôi dư sẽ trở thành “nguồn lực khổng lồ chờ được giải phóng”. Đây là cơ hội để các địa phương rà soát, đánh giá lại và phát huy hiệu quả tối đa các tài sản công này, đồng thời thu hút đầu tư phát triển. (1) Dĩ nhiên, tích cực mà nói thì việc vận dụng những trụ sở này thành trung tâm văn hoá, đem bán đất để bổ sung công quỹ, thậm chí cho thuê để kinh doanh cũng có lợi cho ngân sách. Nhưng có lẽ ông đại biểu không nắm rõ tình hình thực tế tại Việt Nam nên mới dám vẽ ra một giấc mơ viễn vông. Ai tin ông đại biểu này thì chắc cũng chẳng hiểu gì về cách mà nhà nước cộng sản sử dụng các trụ sở sau sáp nhập. Đó là đa số các các trụ sở cũ đều bị bỏ hoang sau khi các quan chức dọn qua chỗ mới. Nhiều trụ sở còn được người dân tận dụng để làm chuồng cho trâu bò. (2) Dùng Google tìm kiếm từ khoá “trụ sở bỏ hoang” sẽ ra hàng ngàn bài viết do báo chí cộng sản đưa tin. Báo Giao Thông ngày 05/09/2023 có bài “Lãng phí trụ sở bỏ hoang sau sáp nhập”. Trong đó lấy ví dụ về việc sáp nhập quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức làm Thành phố Thủ Đức ở TPHCM. Toà nhà trụ sở UBND quận 9 (cũ) có 6 tầng, kinh phí xây dựng gần 200 tỷ đồng, đưa vào sử dụng từ giữa năm 2019, xài được 18 tháng, tới ngày 1/1/2021 thì bỏ. (3) Bài báo này cũng dẫn ra nhiều trụ sở cơ quan khác đang bi bỏ trống như Kho bạc Nhà nước quận 9 cũ, trụ sở ban dân vận, toà nhà mặt trận tổ quốc và các đoàn thể quận Thủ Đức trước đây cũng chưa được bố trí sử dụng vào mục đích khác, do không sử dụng đúng chức năng và bảo trì, trụ sở này còn dấu hiệu xuống cấp hơn cả UBND quận 9. Cũng theo tác giả bài báo này thì ở Thanh Hóa, giai đoạn 2019-2022, tỉnh đã tiến hành sáp nhập và giảm 76 xã, 1.578 thôn, tổ dân phố. Từ đó, có 789 cơ sở nhà đất thuộc sở hữu nhà nước dôi dư và hiện hầu hết đang bị bỏ hoang, xuống cấp, gây lãng phí. Hà Tĩnh có 46 trụ sở xã dôi dư, bỏ hoang… Còn trong một báo cáo của Sở Tài chính tỉnh Hà Tĩnh hồi 2024, tỉnh này có 245 cơ sở nhà đất dôi dư chưa hoàn thành xử lý; trong đó số cơ sở dôi dư thuộc các sở, ban, ngành cấp tỉnh và doanh nghiệp nhà nước quản lý là 11; số cơ sở nhà đất dôi dư thuộc các địa phương quản lý là 234. Trên đây là một vài ví dụ về việc bỏ hoang các trụ sở đã hoàn thiện, đã sử dụng một thời gian. Ngoài ra cũng phải tính đến các trụ sở đang xây mà phải dừng để đợi sáp nhập. Có những trụ sở đã xong 95%, có những trụ sở còn 2 tháng nữa là đưa vào sử dụng nhưng vẫn phải tạm dừng, nguy cơ hoang phế. Khủng nhất là ở tỉnh miền núi Lào Cai, có 3 dự án trụ sở hành chính cấp huyện và thị xã trị giá 200 tỷ đồng mỗi công trình đang dừng đột ngột. Trong đó, Trụ sở thị xã Sa Pa có tổng kinh phí đầu tư gần 198 tỷ đồng đã hoàn thiện phần thô, Trụ sở hành chính huyện Bắc Hà tổng mức đầu tư 200 tỷ đồng dự kiến đến 24/5 sẽ đưa vào sử dụng, Trụ sở Trung tâm hành chính mới huyện Bảo Thắng tổng kinh phí đầu tư 200 tỷ đồng cũng đang trong quá trình thi công. (4) Những trụ sở khủng này đứng trước hai nguy cơ. Một là nếu dừng lại luôn thì mất trắng khoản đầu tư đã bỏ ra, đất vàng thành đất hoang với những khối bê tông chưa thành hình. Hai là cố làm cho xong nhưng cũng không dùng tới vì đã bỏ cấp huyện, nếu đem cho thuê thì lại gặp rắc rối pháp lý, cơ chế. Lý do bỏ hoang thì CSVN cũng đã trần tình rất nhiều. Báo Lao Động có bài “Bỏ cấp huyện, cần tạm dừng xây dựng trụ sở trên cả nước”. Trong đó giải bày rằng “Tài sản công bỏ hoang là vì lãnh đạo địa phương không dám quyết định việc cho thuê, hợp tác liên kết kinh doanh. Bởi vì, bắt tay vào khai thác, nếu sai sót có thể trở thành cố tình sai phạm. Chính vì vậy, từng có ý kiến cho rằng, thà đứng trước hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước toà”. (5) Hoặc hồi 6/11/2023 Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn Quốc hội rằng nguyên nhân là khó tìm cơ quan định giá tài sản công, trong khi thị trường trầm lắng nên việc bán, chuyển nhượng không dễ. Ngoài ra, muốn chuyển mục đích sử dụng tài sản công thì phải phê duyệt lại mục đích sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch và hàng loạt thủ tục khác. Ông Phớc cũng đổ lỗi cho cơ chế khi lập luận rằng việc quản lý tài sản công là của nhiều ngành, nhiều cấp. (6) Bây giờ cả nước có 696 đơn vị hành chính cấp quận huyện, 10.053 cấp xã phường. Mà trong một địa phương không phải chỉ có uỷ ban, mà còn các phòng, ban, viện, toà, công an, quân sự, Trung tâm Văn hóa Thể thao… Với tình trạng này thì đất nước đang đứng trước nguy cơ lãng phí hàng triệu tỷ đồng. Vui nhất chắc có lẽ là đám trâu bò dê gà, vì chúng sắp có thêm những cái chuồng to bự sau sáp nhập. ___________________ Tham khảo: (1) https://vnexpress.net/tru-so-quan-huyen-doi-du-se-la-nguon-luc-cho-dia-phuong-phat-trien-4857287.html (2) https://dantri.com.vn/xa-hoi/tru-so-bo-hoang-de-bo-vao-thi-duoc-cho-thue-lai-vi-pham-20240717204721500.htm (3) https://www.baogiaothong.vn/lang-phi-tru-so-bo-hoang-sau-sap-nhap-19223090421220253.htm (4) https://tienphong.vn/nhieu-tru-so-cap-huyen-tri-gia-hang-tram-ty-dong-o-lao-cai-dang-thi-cong-hoan-thien-se-xu-ly-ra-sao-post1723842.tpo (5) https://laodong.vn/su-kien-binh-luan/bo-cap-huyen-can-tam-dung-xay-dung-tru-so-tren-ca-nuoc-1468969.ldo (6) https://vnexpress.net/hang-tram-tru-so-huyen-xa-bo-hoang-sau-sap-nhap-4673523.html  

Mạc Van Trang Anh Báu thân mến, Tôi cũng là TS Tâm lý học, đã hơn 50 năm trong nghề. Cho nên mọi chiêu trò tâm lý của anh, trong việc hỗ trợ sư Minh Tuệ đi đến Ấn Độ, tôi thấy lộ ra cả rồi đấy. Đến ngày 2/2/2025 tôi nhận ra mâu thuẫn giữa anh và sư Minh Tuệ cùng Tăng đoàn là không thể hoà hợp được, nên đã đăng trên FB bài “Sư Minh Tuệ, Anh Báu, và”… Tôi có nghĩ đến “thuyết âm mưu”, nhưng chỉ phân tích sự đối lập về bản chất TƯ DUY giữa vị Chân tu Đầu đà Minh Tuệ và TS Thượng tá Công an Đoàn Văn Báu. Sự đối lập về quan điểm, về tư duy giữa sư Minh Tuệ và anh như nước với lửa… (https://baotiengdan.com/2025/02/02/su-minh-tue-anh-bau-va/) Tối ngày 4/2 anh rủ anh Giáp, anh Hùng cùng tuyên bố chia tay sư Minh Tuệ. Hôm sau tôi đã viết stt rất ngắn: “Với tôi: anh Báu đã xong. Còn sư Minh Tuệ càng cao quý hơn xưa”. Tôi cứ nghĩ anh dời Tăng đoàn như vậy là phải, chỉ vì Quan điểm, Tư duy không hợp nhau. Mọi người sẽ rất tiếc và thông cảm, quý trọng anh… Nhưng chiều ngày 8/2/ anh trở lại gặp sư Minh Tuệ, quỳ lạy, xin sám hối, tha thiết trở lại đoàn với vai trò như trước; khi sư Minh Tuệ khước từ, anh quay ra truy vấn Ông đủ trò. Một kịch bản công phu, nhưng anh đã thất bại hoàn toàn! Anh tuyên bố: Từ nay sẽ không nói gì đến Thầy và tăng đoàn nữa. Tôi đã mừng. Nhưng hoá ra anh vẫn ở Thái Lan và bày ra đủ mọi trò, xuất hiện trên mạng liên tục, nói đủ thứ huyên thuyên, nhăng nhít. Anh thua đau quá. Anh hoảng loạn. Nhưng muốn tỏ ra không chịu thua cuộc. Anh phải làm cho mọi người chú ý đến anh. Anh giống như Chí Phèo, nghiện sự nổi tiếng: Không cào mặt ăn vạ, không uống say đi lảo đảo, khô chửi vung lên, không gây chuyện với cha con Bá kiến thì còn ai chú ý đến Chí Phèo nữa! Anh cũng vậy. Nhưng thâm hiểm hơn Chí Phèo nhiều. Khốn nỗi anh càng làm vậy, càng phơi bày bản chất thật của mình ra trước công chúng trên thế giới, chứ không chỉ trong cái làng Vũ Đại. Anh đã tự chứng minh cho thiên hạ biết, sư đối lập của anh với sư Minh Tuệ không phải ở cấp độ TƯ DUY mà là cấp độ ĐỘNG CƠ! ĐỘNG CƠ, thì anh biết, là cái vi diệu nhất, tận cùng sâu kín của cá nhân, nhưng nó cũng sẽ bộc lộ dần qua từng việc làm, hành vi ứng xử, lời nói, ánh mắt, nụ cười…Động cơ quan trọng ở chỗ, nó báo trước điềm lành dữ vậy. Nếu Động cơ giúp sư Minh Tuệ và Tăng đoàn trong sáng, chân thành thì mọi việc sẽ rất đơn giản, thuận theo tự nhiên, “tuỳ duyên”; và nếu “hết duyên”, thì việc chia tay cũng êm ái, nhẹ nhàng… Sao phải lu loa, lồng lộn lên? Thế là lộ hết cả! Sư Minh Tuệ chỉ yêu cầu anh giúp làm GIẤY TỜ (tức hộ chiếu, Visa qua Lào, Thái Lan, Myanmar, Bangladesh, Ấn Độ). Việc này thực ra rất đơn giản. Rồi anh tự nhận cùng anh Giáp, anh Hà, anh Hùng hỗ trợ sư Minh Tuệ và mấy sư bộ hành… Anh yêu cầu anh Hà, anh Giáp phải THỀ độc “Trời tru, đất diệt” nếu không trung thành với nhau để thực hiện nhiệm vụ do anh phụ trách. Bỗng nhiên anh thành Đại ca, có hai đệ tử sống chết cùng nhau theo lệnh của anh. Giỏi đấy! Rồi anh Thề với sư Minh Tuệ “Thầy chết, con cũng chết”! Nói đi nói lại nhiều lần đưa lên mạng để mọi người biết. Thầy đã bảo không cần anh Báu bảo vệ, có duyên cùng đi, hết duyên thì về… Sao phải thề sống, chết, rồi “Thầy đuổi, con cũng không đi”! Nghĩa là anh tự cột chặt số phận sư Minh Tuệ vào anh một cách “thiêng liêng”, không cho thoát! Khiếp chưa! Sau việc thề bồi, xác lập được vai trò “Đại ca”, anh thể hiện quyền uy, vị thế: Nào là anh quen Đại gia bên Thái, có quan hệ với Hoàng gia, sẽ bảo trợ cho Đoàn; họ đưa người của Hoàng gia sang đảnh lễ Thầy ở biên giới Lào và sẽ giúp làm Visa cho Đoàn ngay tại cửa khẩu, không phải về Bangkok, vân vân. Anh giỏi quá! Nhưng thực ra có phải làm gì đâu! (Sau này lộ ra, Theerawat chỉ là anh chàng bán cà phê, trong Team của anh). Anh tự khoe sư lừa dối của mình đấy nhé! Anh bảo có nhiều mối quan hệ, đến nước nào anh sẽ tuyển tình nguyện viên ở đó. Bây giờ trong tay đã có một số TNV các nước đây rồi… Tự anh khoe lên mạng xã hội. Oai chưa! Rồi khi Tăng đoàn đi trên đất Thái, anh bắt đầu thể hiện quyền uy của một Đại ca: Chỉ đạo, không chế, kiểm soát từng sư, ai có vấn đề gì, anh cũng tung lên mạng; anh luôn đi ngang hàng với sư Minh Tuệ, hỏi đủ thứ chuyện rồi anh kết luận: Thầy rất tinh thông Phật pháp, nhưng rất ngây thơ về chính trị, xã hội. Do đó, để bảo vệ Thầy, phải hạn chế Thầy tiếp xúc xã hội, kiểm soát các cuộc phỏng vấn, để … bảo vệ Thầy. Phóng viên phỏng vấn Thầy thì ít, phỏng vấn anh thì nhiều… Anh độc quyền truyền thông, tự anh tung ra mọi câu chuyện ly kỳ, làm rối tung, rối mù lên; anh bảo có nhiều thế lực đe doạ: Nào đằng sau Thầy không phải một, mà mấy thế lực âm mưu lôi kéo, lợi dụng; nào là sợ Thầy bị đầu độc, bị bắt cóc, bị đưa đi tị nạn thành phản quốc… Tất cả do anh tự tung ra, gây lo hãi, hoang mang, bức xúc cho Tăng đoàn và cộng đồng mạng. Sư nào phản ứng, anh đe dọa đưa ngay về nước... “Tôi nắm đằng chuôi cả rồi”! Anh cũng như nghề an ninh tuyên giáo, luôn luôn kêu ầm lên “thế lực thù địch chống phá rất nguy hiểm”! Có vậy, mình mới quan trọng chứ! Dư luận viên mới kiếm cơm được chứ! Anh hẳn thuộc bài này: Cô hoa khôi đi trên đường vắng, bị bọn cướp, bắt cóc. Tình cờ anh X thấy, liền xông vào tả xung hữu đột, anh ta bị thương, rách cả áo, nhưng cứu được cô gái đưa về tận nhà giao cho bố mẹ cô. Cô gái kêu mất chiếc ví đầm, trong có nhiều đồ quý giá. Anh X hứa sẽ điều tra lấy lại báu vật cho cô, và anh ta làm rất lẹ. Cả thiên hạ lắc mắt, tâm phục, khẩu phục. Anh X thành đại ân nhân của cả gia đình cô gái… Cô Hoa khôi thành bối cảnh, cho nhân vật chính là anh X, nổi bật. Nhưng hoá ra đó là kịch bản của anh X diễn với mấy đệ tử mà thôi. Kịch bản của anh Báu với sư Minh Tuệ cũng kiểu đó, nhưng tinh vi, rối rắm, ly kỳ hơn nhiều. Tất cả các chiêu trò đó nhằm làm cho anh trở nên cực kỳ quan trọng; chỉ có anh mới giúp sư Minh Tuệ được an toàn, vượt qua trăm ngàn khó khăn, nguy hiểm trên đường… không biết có đến được Ấn Độ không? Nhưng anh trở thành nhân vật chính của bộ phim “Tây hành ký”. Thầy không đến được Ấn Độ, hay có mệnh hệ gì dọc đường, anh cũng đã hết lòng, hết sức. Anh vẫn là anh hùng. Lỗi không ở anh… Kịch bản hay nhiệm vụ của anh có thể dự kiến mấy kết cục. Nhưng kết cục gì thì anh cũng đã bị lộ và thất bại toàn tập. Sư Minh Tuệ đã tự bảo vệ mình bằng Giới luật và xua đuổi mọi tà mà bằng Trí tuệ tuyệt vời. Sư Minh Tuệ đã nhìn rõ Động cơ/Tim đen của anh từ bên Lào, nên mới nói: “Ăn lúa xong ta lại lên đường/ Mặc cho kẻ sợ săn than khóc”... Trên đất Thái, Ông đã nhiều lần nhắc A chan Báu phải Kham nhẫn, tu quan trọng nhất là giữ giới, bỏ Tham, Sân, si, không nói láo… Nếu cứ thế này thì A chan Báu và Con sẽ ngày càng xa nhau…Anh Báu hỏi: Thầy muốn con đi à? - Cái đó A chan báu tự hiểu… Thế là anh chơi trò, bất ngờ, tối ngày 4/2. anh rủ Giáp, Hùng cùng anh bỏ đi và cho tay chân ngăn chặn Phước Nghiêm không được hỗ trợ đoàn cùng Quang Hà. (Quang Hà là Trung tá quân đội, có bản lĩnh, dù đã thề cùng anh, nhưng không theo lệnh anh. Sau này anh lên mạng nói xấu Quang Hà). Vắng anh với Giáp, Hùng, Tăng đoàn chẳng sao cả; mọi người an vui, tự do, thanh thản; Phật tử cúng dường càng đông vu, hoan hỉ; các youtubers tác nghiệp thoải mái; mấy phóng viên tự do phỏng vấn… Anh thấy hố to, nên chiều 8/2/2025 vội vàng trở lại, gặp sư Minh Tuệ để xin trở lại Tăng đoàn; sư Minh Tuệ đã gọi anh là “Thầy Báu” với “Ngài Theerawat”... Anh xin sám hối, lạy Thầy, Thầy quay mặt đi! Đã đến thế mà anh cứ quỳ trước sư Minh Tuệ nói mãi, khiến một bậc chân tu hiền lành, từ bi vô lượng phải thốt lên: Một đàn hươu không thể có con sói, con cọp đi cùng! Thế mà chiều 26/2, anh lại mò đến. Anh gặp đám đệ tử Youtubers bảo, các em hãy đoàn kết, khó khăn gì anh sẽ giúp… Vẫn kiểu Đại ca giao nhiệm vụ! Vắng anh, Tăng đoàn đã lên gần 30 người an nhiên bộ hành trên đất Thái. Có xe cảnh sát đi sau hỗ trợ Tăng đoàn…Anh mò đến, đứng ngó từng sư trong đoàn thanh thản bước đi, không biết anh nghĩ gì? Rồi anh đón gặp sư Minh Tuệ, chào hỏi, đi theo mấy bước, đưa lá thư cho Quang Hà, bảo đưa cho Thầy. Thầy không cầm, không đọc, bảo anh Hà mở ra xem. Thư có 4 số không (0000). Thật lố bịch! Anh cố tạo ra một “sự kiện kỳ bí” để đám lâu la của anh tha hồ tán láo. Đó cũng là cái bẫy của “kẻ thợ săn”: Thầy mà phán, 4 số không là Thầy Báu nói, không Tham, Sân, si, ngã mạn nữa, chẳng hạn, là Thầy sập bẫy. Báu sẽ nói, Thầy không hiểu. Báu muốn khuyên Thầy tu Giới, Định, Tuệ, vô Ngã cho tốt. Nhưng sư Minh Tuệ không mắc bẫy, và trả lời một Youtuber: “Hỏi Thầy Báu ấy”! Buổi tối, có người hỏi sư Minh Tuệ: Thầy Báu quay lại, Thầy có đi cùng không? Sư Minh Tuệ buộc lòng phải nói: “Nếu các sư phụ hay mọi người trên thế giới chết hết, không ai muốn học Phật pháp nữa, không ai muốn tu hành nữa. Chỉ còn một mình con với thầy Báu thì con đi cùng thầy Báu”! Sư Minh Tuệ đã nói đến mức tột cùng rồi. Anh hãy chịu thua đi. Im đi. Hãy nhận không thể hoàn thành nhiệm vụ. Đừng quấy rầy sư Minh Tuệ nữa! Sư Minh Tuệ đã nói, để anh Báu ra đi là tốt đẹp cho anh; nếu anh tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đến cùng thì tội nặng lắm, đọa địa ngục không biết đến bao giờ… Anh bảo, đến ngày 28/2/2025 sẽ “kết thúc trò chơi của Nghiệp”. Anh chả hiểu gì! Kết thúc sao được, Nghiệp còn theo suốt đời, nhiều đời; Nghiệp quả này lại là Nghiệp nhân tiếp theo, trùng trùng… Xâu chuỗi lại, trước anh từng có clip nói sư Minh Tuệ: “Ông Lê Anh Tú có dạy ai đâu mà gọi là thầy? Ông ấy có phải sư đâu mà gọi là thầy? Giảng kinh thì không ra hồn, nói thì ngọng líu ngọng lo, tại sao lại gọi là thầy? Trình độ kinh sách thì rất là yếu kém. Chỉ có bọn dở hơi, bọn u mê mới gọi là thầy”!. Thế rồi anh lại tình nguyện phục vụ sư Minh Tuệ “hết lòng, hết sức, vô điều kiện”, thề: “Thầy chết, con cũng chết”! Anh cạo đầu, ăn chay ngày 1 bữa, sụt đi 7-8 cân, anh ngồi thiền, anh quỳ lạy Thầy, anh xin sám hối…Anh diễn còn hơn diễn viên gạo cội đấy! Nhưng đối chiếu hai cái clip trước và sau, lòi ra, anh quá giả dối, mà không chút ngượng ngùng! Mới mấy hôm trước anh đưa clip: Đêm sư Minh Tuệ ngồi thiền trước đống lửa, anh thấy vòng hào quang toả sáng trên đầu Thầy; Thầy luôn có Chư Thiên bảo hộ… Thế mà gần đây anh lai tuyên bố trên mạng, tu Hạnh đầu đà thì Thái Lan, Myanmar đầy; họ chỉ là những Phật tử bình thường nhưng tu tinh tấn hơn sư Minh Tuệ. Anh bảo đã thấy một chị ngồi thiền suốt đêm. Ngủ ngồi là rất bình thường, có gì đâu!... Anh trả lời anh Lân Phố Bolsa TV rằng, anh ca ngợi Thích Chân Quang là “Thầy tôi là thiên tài, làm luận án 2 năm xong” là cách nói mỉa mai, nhưng người ta không hiểu… Anh bảo, tôi là cử nhân xuất sắc mà phải làm Luận án TS 6 năm mới xong, Chân Quang làm hai năm sao được?... Nhưng ai xem lại cái clip anh ca ngợi Thích Chân Quang làm luận án TS hai năm là rõ ràng anh bảo vệ “Thầy tôi”: “Thầy tôi làm hai năm xong Luận án TS là bình thường, vì Thầy tôi có mấy bài báo đăng trên tạp chí quốc tế”... Tự anh vạch mặt anh là kẻ lật lọng, dối trá đấy nhé! Tính TRUNG THỰC là phẩm chất cơ bản nhất của Nhân cách, tự anh cho thấy, anh không có. Tôi thành thật khuyên anh: Trong bộ phim “Tây hành ký” anh đã và sẽ nổi tiếng là nhân vật phản diện. Như vậy cái anh cần nổi tiếng đã có rồi. Hãy quay về chăm sóc mẹ già, vợ cơn; nghĩ, nói và làm những điều TRUNG THỰC, THIỆN LÀNH. Vậy là anh đã tu, đã giữ giới tốt rồi. Bà xã tôi là Phật tử, nói: Tiếc thương cho Báu quá. Tiếc vì nó có cơ hội được đi bên vị Chân tu, mà không chịu tu. Sư Phúc Giác từng trả lời PV: “Đi cùng Thầy Minh Tuệ một ngày bằng tu 3 năm; một quyển sách dày, Thầy nói một câu là hiểu”…Vậy mà Báu bỏ lỡ cơ hội. Thương Báu, vì mưu phá việc tu hành của một bậc Chân tu, nghiệp chướng lớn lắm… Tôi bảo, chả ai khuyên, ai thương, ai lo cho anh Báu được. Chỉ tự anh Báu tỉnh thức và tự chuyển hóa được thôi. Chúc anh Báu Hạnh phúc thì anh không làm hại Thầy Minh Tuệ nữa!! 28/2/2025

Xuân Sơn Võ   Mặc dù con đường tu tập của Ngài Minh Tuệ còn rất dài, bước chân của Ngài còn vươn xa, rất xa ra toàn thế giới, nhưng tôi đã bắt đầu nghĩ đến một thuật ngữ “Con đường Minh Tuệ” trong tương lai. Có rất nhiều người sẽ dự phần vào “Con đường Minh Tuệ”, từ những thước phim thời còn chưa ai biết đến Ngài, đến những người dân đi theo Ngài ở Thanh Hóa vô đến Huế năm 2024, bao gồm cả những người hâm mộ Ngài, những người đến với Ngài vì tò mò hay vì u mê, từ những anh công an ở Huế, đến những anh công an ở Gia Lai. Rồi cả Báu, Giáp, Hùng, Therawat… anh Hà, Phước Nghiêm, nhà báo Thành An, nhà báo Nguyễn Dân… những youtuber như Trần Nguyên, Hoàng Sáu, Jack… Tất cả họ, sẽ cùng nhau đi vào lịch sử cùng “Con đường Minh Tuệ”. Tất nhiên, mỗi người đều góp một phần, có khi tốt, có khi không tốt, có người ở vai trò chính diện, có người đóng vai trò phản diện. Điều đó lịch sử sẽ phán xét, sẽ sắp xếp ai chính diện, ai phản diện. Thật tiếc cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Cho đến giờ, ngoài việc chèn ép Sư Minh Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã không góp phần gì khác trong “Con đường Minh Tuệ”. Thật tiếc cho những vị sư được coi là nổi tiếng trong hệ thống Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đã không góp phần gì trong “con đường Minh Tuệ”, ngoài cái câu “thằng ba trợn” của Giả Tiến sĩ Thượng tọa Thích Chân Quang. À không, thực ra thì Giáo hội Phật giáo Việt Nam và nhiều vị sư nổi tiếng trong giáo hội đã góp phần rất lớn vào “Con đường Minh Tuệ”. Những gì họ làm đã giúp Ngài Minh Tuệ đã sáng càng sáng bừng lên. Những gì họ làm đã giúp cho những người không u mê khâm phục Ngài Minh Tuệ hơn./.  

Binh Thanh 15:00 23/2 nhà văn Lưu Trọng Văn đến và hỏi Thầy MT một số câu hỏi, xin trích đăng lại đoạn hội thoại: Hỏi: Trong quá trình đi diệt khổ, thì chắc chắn, thầy đã gặp được nhiều cảnh đẹp, gặp được nhiều con người đẹp. Cảm xúc của thầy lúc đó, như thế nào ạ? Đáp: Trên đường bộ hành, con gặp nhiều cảnh đẹp, nhiều người đẹp, nhưng con luôn tư duy, đừng nên tham đắm vào những vẻ đẹp này. Không nên mê say, không nên ái luyến với cái đẹp. Con giữ cho tâm mình sự bình đẳng, bình đẳng giữa cái xấu và cái đẹp, bình đẳng giữa người làm ác và người làm thiện. ****** Hỏi: Những lúc thầy ngủ ngồi, giấc mơ có đến với thầy không? Và có giấc mơ nào, thầy rất nhớ về nó? Đáp: Ngủ trong tư thế ngồi, vẫn có những giấc mơ. Khi thức dậy, con tư duy, không nên nhớ những giấc mơ khi ngủ. Con tư duy, những giấc mơ ấy chỉ là ảo giác, lung tung, không nên tìm đến, cũng không nên giữ lâu. ****** Hỏi: Thưa thầy, có rất nhiều cách để hòa giải, hòa giải với vũ trụ, hòa giải với dân tộc, hòa giải với nhiều người, hòa giải với chính mình. Theo thầy, sự hòa giải nào khó khăn nhất và cách vượt qua khó khăn đó? Đáp: Hòa giải khó khăn nhất với chúng ta là bỏ được tham sân si. Muốn hòa giải được với vũ trụ, với dân tộc, với mọi người, với chính mình, thì cần hòa giả trước với tham sân si, chung sống với tham sân si mà không tham, không sân, không si nữa. ****** Hỏi: Xin hỏi thầy một câu nữa ạ. Có thời gian được gọi là thời gian vật lý, và có thời gian được gọi là thời gian tâm lý, tâm linh. Những lúc thầy ngồi thiền và những lúc thầy đi trên đường, với thầy, thời gian là gì ạ? Đáp: Không ai định nghĩa được thời gian. Mình chỉ cần biết đến hiện tại đang sống, ngay lúc này và tại đây, không nói về quá khứ, không nói về tương lai, không ước vọng gì cả. Mình chỉ cần biết, mình được sinh ra ở cõi này. Mình không cần truy tìm nguồn gốc làm gì cho khổ. Mình chỉ cần đặt niềm tin vào Như Lai. Thời gian là gì, câu trả lời thuộc về bậc trí tuệ siêu việt. Chỉ có bậc Như Lai Chánh Đẳng Giác, mới biết được thời gian là gì. Ngay cả khi, các bậc Như Lai Chánh Đẳng Giác giải thích được đi nữa, thì cũng chắc gì, chúng ta hiểu được. Con hiện nay, trên đường bộ hành, duy nhứt đặt niềm tin vào Như Lai, và thực hành theo lời Phật dạy: chánh niệm, kiên trì giữ giới, tu hành hạnh ba y một bát, có khổ cực đến mấy cũng không từ bỏ con đường mình đã chọn. Nếu cứ kiên trì tập học một cách chắc chắn như thế, thì chắc chắn, chúng ta sẽ biết được thời gian là gì. ****** Hỏi: Xin phép được hỏi một câu cuối cùng. Rất nhiều người đã xúc động khi nghe thầy trả lời câu hỏi, chiếc lá rơi từ đâu và thầy đã trả lời ngay lập tức, chiếc lá rơi từ vô minh. Thưa thầy, nếu thầy có ước nguyện của riêng mình, thì chiếc lá rơi từ đâu ạ? Đáp: Bất kỳ ai hỏi, chiếc lá rơi từ đâu, thì con cũng chỉ có một câu trả lời duy nhứt, chiếc lá bắt nguồn từ vô minh, nên nó mới rơi. Không có vô minh, thì lá sẽ không rơi nữa. Nếu có ước nguyện riêng, thì con sẽ ước nguyện, chiếc lá ấy, sẽ không bao giờ rơi nữa. Nếu có ước nguyện riêng, thì con sẽ ước nguyện, chiếc lá sẽ bất tử, trường tồn, niết bàn, không bao giờ khổ, không bao giờ sanh đi sanh lại nữa. Nếu có ước nguyện riêng, thì con sẽ ước nguyện, chiếc lá sẽ không gặp bất kỳ một khó khăn nào nữa, vất vả nào nữa, đau khổ nào nữa, ở đời. Chiếc lá mọc ra, rơi xuống. Một con người cũng thế, sinh ra, chết đi, rồi trở lại con người, hay súc sanh, đều rất khổ đau. Nếu có ước nguyện riêng, thì con sẽ ước nguyện, chiếc lá đừng rơi, họ đừng rơi. ****** Ông Lưu Trọng Văn: Xin cảm ơn thầy rất nhiều ạ. Sư Minh Tuệ: Vâng, mọi người hạnh phúc.

Mạc Van Trang   Quan sát việc tu hành, cách ứng xử, lời nói của sư Minh Tuệ, tôi hiểu ra một số quan niệm của Ông được biểu hiện rất cụ thể. Những quan niệm và cách ứng xử ấy khác hẳn với người thế gian chúng ta. Cho nên đem quan niệm của người phàm vào phán xét Ông là trật hết. Không biết những điều tôi viết dưới đây có đúng chưa, nhưng cứ xin chia sẻ, có gì các bạn chỉnh sửa, bổ sung tiếp. 1. Lý tưởng Ông Minh Tuệ luôn công khai nói: Ước nguyện của con là tu thành Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Ai không tin có Phật A di đà, con phát nguyện tu thành A di đà… Thần tượng của con là Đức Phật Thích ca mâu ni, ngoài ra không có ai là thần tượng của con. Con chỉ tập học theo những lời đức Phật dạy… Ông đã nung nấu, chọn lựa và nguyện hiến cả cuộc sống cho lý tưởng đó. 2. Con đường đến lý tưởng là tu 13 Hạnh đầu đà Ông Minh Tuệ tu theo 13 Hạnh đầu đà từ 7 năm trước, chỉ một mình mình biết, một mình mình hay, không ai theo dõi, kiểm tra, đánh giá… Nhưng ông giữ giới cực kỳ nghiêm ngặt: Một mình đầu trần, chân đất, khất thực ngày một bữa, ba y, một bát, không nhận tiền, tối ngủ nghĩa địa, gốc cây…; nghĩa là sống tối giản, “vô sở hữu”, cứ như vậy bộ hành 3 lần rưỡi từ Nam ra Bắc và quay lại, qua 60 tỉnh, có mấy ai để ý đâu. Đến giữa cuộc hành trình thứ 4, từ Thanh Hoá vào Nam, mới rộ tin và hàng nghìn người bám theo, gây nên chuyện bất ổn cho đường tu của ông. Từ tháng 6/2024, ông bị lực lượng an ninh đưa về Gia Lai và từ đó đường tu liên tục trắc trở. Nhiều người khuyên ông ẩn tu; có người nguyện xây cho ông Chùa to… Ông từ chối hết. Ông bảo, nếu ẩn tu thì chỉ tu cho một mình mình siêu thoát thôi. Ông kiên quyết, kiên định tu theo Hạnh đầu đà như đã phát nguyện. (Có người phàm bảo, bao nhiêu người tu sung sướng, mà sao ông tu khổ cực vây?) 3. Giữ giới Ông coi giữ Giới là quan trọng nhất. Có giữ Giới mới có Định, Tuệ. Khi hỏi ông về vị sư này, sư khác, ông bảo có biết, nhưng không dám nhận xét, vì muốn đánh giá ai, phải ở cùng họ ít nhất 6 tháng, xem người ấy có giữ giới không. Ông khuyên người thường, giữ Giới, bớt tham, sân, si, không sát, đạo, tà dâm, không nói láo là tốt đẹp rồi. Còn ông phải kham nhẫn, giữ 250 giới. Nhưng ông cũng nói con đang tập học đến đó. Ông cũng cho biết, có lúc sân, si, ái luyến… khởi lên thì phải giải thoát đi để tâm an định. Giữ giới phải kham nhẫn vô cùng, người ta đánh mắng mình, làm nhục mình, không sân hận; nắng mưa, giá rét, muỗi đốt, răng đau, nhịn đói… phải bình thản vượt qua. Người ta bố thí cái gì, ăn cái đó, không chọn lựa… Vì thế khi sư Vô Sanh chân đau, không đi bộ được, muốn về, sư Minh Tuệ bảo, tu phải xả bỏ áo quần đang mặc, khoác y phấn tảo, bỏ giày, đi chân đất… Không giữ giới được thì nên tự về đi, không phải tiễn, không ái luyến, sầu bi… (Anh Báu nói rất buồn, thương sư Vô Sanh, có ý nói sư Minh Tuệ thế đó!) Khi anh Báu trở lại gặp sư Minh Tuệ, muốn đi theo đoàn, ông nói, hỗ trợ đã có người khác thay rồi; bây giờ Thầy Báu muốn đi cũng phải xuất gia tu hành, tập học giữ 250 giới; nếu không, đi theo đoàn với tư cách người quan sát, hay YouTuber thì tốt đẹp. (Chắc vì thế nên anh Báu mới hỏi xoáy về 250 giới…). 4. Khiêm tốn xưng Con Ông khiêm tốn tột cùng, xưng Con với mọi người, già trẻ, lớn bé. Ông không nhận là sư, mặc áo vàng, mang bình bát như các sư, vì chưa xứng với cảnh giới đó (mặc dù vậy, cứ gọi ông là sư cho tiện xưng hô); ông không nhận mình là sư phụ, mà gọi các “sư nhỏ” là “sư phụ”: Con có phải là sư phụ của họ đâu, họ có là học trò của con đâu, chỉ là bạn đồng tu, có duyên thì cùng đi tập học với nhau, hết duyên thì tự ra đi… Thậm chí ông còn tự nhận, mình hèn mạt, thấp kém nhất xã hội, ngày ngày đi ăn xin, chịu sỉ nhục… Ông còn coi mình như con gà, con chó, con bò, con nai…Ông bảo đàn bò đi lại có con trâu vào không hợp; đàn hươu đi lại có con sói vào thì sao ổn… 5. Tự do Bản chất của tu 13 Hạnh đầu đà là Tự do: Không ở một nơi quá ba ngày, không ngủ ở một nơi quá ba đêm; đi lang thang khất thực, ai cho gì ăn nấy, không ai cho thì nhịn, ăn lá cây, uống nước sông, suối; không xác định thời gian phải đi đến nơi; có duyên gặp ai là hoan hỉ trò chuyện, ai hỏi gì cũng nói thật, biết thì nói, không biết thì bảo không biết; không chịu sự chỉ đạo, tổ chức, sắp xếp của ai cả; không thuộc về bất kỳ một tổ chức nào; ai thấy vui, có duyên thì cùng đi tu tập cùng nhau; không mời gọi ai, không xua đuổi ai cả. Có người hỏi, người ta muốn Thầy nhập quốc tịch Mỹ thì tự do đi được nhiều nước, thầy nghĩ sao? Ông nói, con không muốn quốc tịch nào cả, con chỉ muốn được tự do đi lại, tu tập, không vi phạm pháp luật của nước sở tại là được. Quốc tịch mà không được tự do thì quốc tịch làm gì! Ông cũng bày tỏ đến Ấn Độ rồi có duyên thì đi châu Âu, châu Phi, châu Úc… Ông quan niệm để mọi người gặp gỡ, tự do trò chuyện, phỏng vấn, không phân biệt họ là ai cả. Ông bảo, ai muốn chụp hình, live stream là quyền của họ, họ thấy việc đó hạnh phúc thì họ cứ làm, chỉ tránh quay những lúc sinh hoạt riêng tư. Cứ để mọi người tự nhiên, tự do làm gì tốt đẹp, không vi phạm pháp luật là được. Ai vi phạm thì người đó chịu trách nhiệm. Không cần ai bảo vệ mình cả, mình tự bảo vệ mình bằng Giới luật. Anh báu bảo, để tự do thì như cái chợ à? Ông bảo, còn hơn cái chợ ấy chứ. Anh Báu bảo, phải bảo vệ Thầy. Ông bảo, không cần ai bảo vệ. Anh Báu bảo vệ anh Báu có được không? Anh Báu bảo, có một nữ Phật tử cứ “đeo bám”, xử lý thế nào, ông bảo, không xử lý người ta, mình chỉ tự xử lý mình thôi… (Đó chính là điểm trái ngược với tư duy công an của anh Báu và rất nhiều người ủng hộ anh Báu…). Từ khi anh Báu đi, quả là không khí rất tự do, thoải mái, tự nhiên, đúng là “còn hơn cái chợ”. Cảnh sát Thái Lan phải hai lần kiểm tra giấy tờ và uốn nắn đám YouTubers… Nhưng cảnh sát Thái khác Việt Nam, họ chỉ chấn chỉnh ai bám theo sư, vi phạm trật tự thì xử lý, còn đoàn sư 16 người vẫn tu hành như thường. Anh Hà có mời một Công ty Luật sư bảo trợ cho đoàn, ai cũng thấy hay quá, nhưng sư Minh Tuệ từ chối. Sư chỉ hỏi rất kỹ về pháp luật Thái Lan để mình thực hiện cho đúng, chứ không cần bảo trợ… Rồi mọi chuyện vẫn tốt đẹp. 6. Từ bi Lòng từ bi của sư Minh Tuệ là vô lượng. Ông cố gắng không giẫm lên cỏ cây, con sâu, cái kiến; ông không đọc chú Đại bi khi ngủ ở nhà hoang, gốc cây, nghĩa địa để xua đuổi tà ma cho mình an ổn, vì mình ở nhờ người ta sao lại làm người ta kinh động; trái lại ông còn niệm cho những linh hồn ẩn khuất đâu đó được siêu thoát… Nhiều sư đi theo Ông thành một “Tăng đoàn”, có người bảo tu gì mà kéo một lũ trên nước người ta; kẻ xấu nói, thế lực phản động xúi ông lập Giáo phái riêng… Ông nói, mình có bình nước, nhiều người khát nước, mình có chia cho mọi người cùng uống hay giấu đi, uống một mình? Ông có cái gì, ai xin cũng cho. Ông bảo, ai muốn lấy nội tạng của con, thì cho con 10 ngày để thanh lọc cơ thể rồi hãy lấy… Ông bảo người ta từ khắp nơi xa xôi đến, muốn chụp tấm hình với mình thì hoan hỉ chụp cho người ta vui. Ông biết Myanmar có chiến tranh, nhưng càng muốn đến đó bất chấp hiểm nguy, có thể hy vọng đem lại hoà bình… 7. Bình đẳng Ông quan niệm mọi người đều bình đẳng: Ai cũng như bố mẹ, anh em Con. Các sư đi tập học đều bình đẳng, họ đều là “sư phụ” của con. Ai đến giúp con đều tốt đẹp. Anh Báu đến trước thì nhận anh Báu, không có anh Báu thì có người khác… Ông không cần biết ai là Việt cộng, Việt tân, Việt gian, ai là bên ta, bên địch, ai xấu, tốt… Tất cả đều bình đẳng. Bất kỳ ai có duyên thì gặp gỡ hoan hỉ trò chuyện, phỏng vấn… Ông coi việc giúp nhau là bình đẳng: Người ta giúp con thì người ta được Phước; con biết ơn thì con tu tập tinh tấn. Nhiều người nói ông Minh Tuệ vô ơn anh Báu, nhưng không biết rằng, nhờ giúp ông mà anh Báu vừa có tiếng vừa có miếng. Vậy ai ơn ai? Bình đẳng cả. Làm ơn rồi trách người ta vô ơn là tự mình làm mất Phước của mình. 8. Hạnh phúc Người phàm chúng ta coi hạnh phúc là phấn đấu giàu sang, vợ đẹp, con khôn, xe hơi nhà lầu, công danh để đời… Đó là lẽ thường tình của thế gian. Nhưng sư Minh Tuệ coi, buông bỏ mọi thứ, không có gì cả, sống tối giản để được tự do tu tập theo Lý tưởng là Hạnh phúc. Hạnh phúc từng giây phút trên con đường đến Lý tưởng; do vậy nếu con đường ấy bị cản trở, bế tắc, tôi nghĩ, ông sẽ chết! 9. Trí tuệ Người thường, nghe sư Minh Tuệ nói, thấy lời lẽ quê mùa, mộc mạc, có người còn bảo “ngô nghê”, chả có gì là giáo lý Phật pháp thâm sâu như các sư vẫn giảng. Người hiểu Phật pháp thì bảo những lời giản dị ấy chính là Phật pháp nguyên thủy, đố ai bắt bẻ, ông nói sai Phật pháp chỗ nào? Năm 2024, chỉ mấy tháng ông nói chuyện, chia sẻ với mọi tầng lớp dân chúng trên dọc đường đi, mà nhà văn Hiền Mây “gỡ băng”, ghi chép lại thành cuốn “Hương bay ngược gió” 380 trang, NXB Đà Nẵng ấn hành. Rất tiếc cuốn sách toàn lời chân quê, mộc mạc của một người “Vô sản tuyệt đối” lại không được phát hành!? Trong cuốn sách đó chứa đựng biết bao trí tuệ Phật pháp gần với chân lý Đạo Phật. Nếu sư Minh Tuệ ẩn tu, không được tự do gặp gỡ trò chuyện, chia sẻ suy nghĩ với mọi người thì sao ông có thể hoằng pháp, bộc lộ được Trí tuệ? Và năm 2025, những cuộc trò chuyện trả lời phỏng vấn của ông cũng vậy, toát lên bao nhiêu điều căn bản của Phật Pháp. Riêng cuộc đối thoại với anh Báu chiều ngày 8/2/2025, có người nói, đó là “cuộc đối thoại vĩ đại, sẽ đi vào lịch sử Phật giáo trường tồn”. Người hiểu Phật Pháp nói vậy. Người phàm cho rằng ông Minh Tuệ nói ngây ngô, thấp kém hơn Tiến sĩ Báu! 10. Trò chơi của Nghiệp Trong cuộc đối thoại với anh Báu như đã nói, ông Minh Tuệ nói một câu khiến bao người biết Phật pháp sửng sốt: “Chúng ta đều đang tham gia trò chơi của Nghiệp. Cùng vui vẻ cả thôi”. Nghiệp hiểu nôm na là những hành động, lời nói, việc làm có chủ ý, thiện hay ác, sẽ đưa đến quả báo tương xứng trong hiện tại và mai sau. Nghiệp nói cho đầy đủ gọi là nghiệp quả báo ứng, nghiệp Nhân chúng ta đã gây ra thì nghiệp Quả phải đến, chỉ sớm hay muộn mà thôi… Vậy tất cả chúng ta đang phán xét về sư Minh Tuệ cũng đang tham gia vào “trò chơi của Nghiệp” đó. KẾT LUẬN Sư Minh Tuệ nói, ông đang tập học theo lời Phật dạy, chưa là gì cả, không phải Thánh hay Phật: Mọi người đừng đảnh lễ Con, hãy đảnh lễ Phật, Pháp, Tăng; khi nào con đạt Vô thượng Chánh đẳng, Chánh giác, bấy giờ con mới giảng Pháp, bây giờ chỉ biết gì thì chia sẻ thôi. Nhưng có Linh mục Thiên chúa giáo coi Ông như chúa Giê-su; sư Minh Đạo tán thán Thầy Minh Tuệ như vị Phật; sư Giác Viên đã tu 60 năm, nay biết ơn Thầy Minh Tuệ xuất hiện. Ông từ bên Mỹ về đảnh lễ và Pháp thoại với sư Minh Tuệ, sau đó nói với các YouTubers: “Thầy Minh Tuệ sáng hơn ánh mặt trời, soi sáng tận đáy lòng người… đem lại Hạnh phúc bình yên cho mọi người… Đây là Phật sống Việt Nam, cả thế giới chưa làm được”… https://www.youtube.com/watch?v=6WQ8-1UP-T4 TS Thần học Jennie Uyen Chu nói, Thầy Minh Tuệ đã đạt đến Chánh đẳng, Chánh giác, nhưng Ngài khiêm cung, hạ mình thấp nhất để gần với chúng sinh… Đối với sư Minh Tuệ, mọi sự yêu, ghét của người đời hay mọi sự đánh phá hung bạo, tàn ác của đám Ma Vương, Quỷ vương không hề lay chuyển được Thân kim cương và Tâm như núi của Ông. Tất cả chỉ là “Chúng ta đều đang tham gia trò chơi của Nghiệp”.  

Hồ Phú Bông Sau khi được “giải phóng”, chúng tôi đã phải rời bỏ quê hương, vượt biên bằng đường biển. Ghe tôi vượt biên chỉ dài 11 mét, hết nước, hết thực phẩm, mạng sống như chỉ mành treo chuông thì được tàu Hohsing Arrow vớt đưa vào Singapore. Lúc đó mới biết ghe có 50 người cả trẻ em, bị lạc hướng, cách Philippines hơn ngàn hải lý. Ngay hôm sau, đoàn JVA Mỹ (Joint Voluntary Agency) vào phỏng vấn, gặp người bạn cũ làm việc trong đoàn. Tâm tình sau đó, chị cho biết, người Mỹ rất quý trọng người can đảm. Vì thế những người đứng ra tổ chức vượt biên, dễ được nhận. Điển hình, có ba anh em rất chân quê ở Đồng Tháp, đốn cây vông trong vườn đóng chiếc ghe vượt biên. Đã hẳn ghe đó ra biển không khác gì trẻ em xếp chiếc ghe bằng giấy thả trôi theo dòng nước. Chuyện phải đến đã đến. Ghe trôi dạt, may mà chưa chìm. Người anh chờ chết, hai người em cũng kiệt sức thì được tàu cứu. Người anh phải nằm tại bệnh viện ở Singapore hơn hai tuần. JVA phỏng vấn ngắn và nhận ngay, dù họ không liên quan gì đến VNCH. Nhưng họ xin đi Na Uy vì hy vọng có thể bảo lãnh được gia đình chỉ khoảng nửa năm, lúc đó Mỹ – Việt Nam chưa bang giao. Thể hiện “Mỹ tính” qua phim, là hình ảnh anh cao bồi một mình một ngựa rong ruổi, tình cờ gặp bọn cướp hiếp dân lành, bất chấp nguy hiểm, đấu trí, đấu súng… pằng pằng. Tiêu diệt xong lại vó ngựa lên đường trước quyến luyến của dân làng, đặc biệt với đôi mắt ướt lệ, thẫn thờ của giai nhân. Lịch sử xây dựng nước Mỹ không hiếm những người hùng như thế nên họ thích người can đảm, dám sống chết với bổn phận và trách nhiệm. Họ không có “văn hóa tuẫn tiết” như phương Đông. – So sánh với chế độ XHCN Việt Nam hiện tại thì trái ngược. Những ai dám thể hiện bổn phận và trách nhiệm công dân, thẳng thắn bày tỏ chính kiến, dù hoàn toàn ôn hòa, vẫn bị chế độ độc tài đảng trị bịa chuyện để gán ghép tội. Các bản án đến 5, 10, 15 năm tù mà phiên tòa chỉ kéo dài 4 hay 5 tiếng đồng hồ! Ở các nước tư bản báo chí được tự do điều tra những sai trái của chính quyền để đưa ra ánh sáng. Tổng thống Obama trong chuyến thăm Việt Nam kể là ông bị nhiều châm biếm, phê phán nhưng nhờ đó có thể điều hành việc nước tốt hơn. – So sánh với báo chí phương Tây, truyền thông Việt Nam là dàn hợp xướng chỉ ca ngợi đảng. Lịch sử thời phong kiến, Tàu cũng như Việt, cho biết, khi vua thích nịnh thần thì triều đại đó sụp đổ! Dàn hợp xướng “kỷ nguyên vươn mình” đang mở công suất lớn ca ngợi ông Tô Lâm “bò dát vàng”. *** Về phương diện tu, câu cửa miệng dân dã là: Thứ nhất, tại gia; thứ hai, tại chợ; thứ ba, tại chùa. Tại gia, là tự hướng thượng. Tại chợ, là trực tiếp giữa đời thường tham/ sân/ si để buông bỏ ngã mạn. Tại chùa, là để thâm sâu về Phật pháp. Sư Thích Minh Tuệ trực tiếp với đời thường, tu theo hạnh đầu đà ba y một bát, xưng con với mọi người, buông bỏ tham/ sân/ si. Nhiều lần sư xác nhận mình chỉ “đang tu học”. Suốt 5 năm hành khất đơn độc Bắc/ Nam – Nam/ Bắc, tối ngủ ngồi nơi có thể, để tu học. Đến khi bị/ được các YouTubers phát hiện, người dân mới biết. Theo dõi rồi ngưỡng mộ, đổ xô tìm gặp để được đảnh lễ. Chỉ thời gian rất ngắn, hàng triệu người hướng về sư thì các chùa của Phật giáo nhà nước có tượng Phật lớn, có chùa nguy nga tráng lệ, có các “sư” “thông thái”, “uyên bác” bỗng chốc lại vắng tanh. Qua hình ảnh hành khất Thích Minh Tuệ người dân được giác ngộ. Hướng về điều Thiện Lành. Nếu là “chính quyền”, đã hẳn đây là cơ hội hiếm có phải chụp lấy để xiển dương. Một xã hội mà người dân hướng về điều Thiện Lành, đương nhiên xã hội đó phải tốt đẹp. Vì đạo đức là nền tảng để phát triển mọi mặt, như văn hóa, chính trị, kinh tế… được như thế người dân mới thật sự có tự do, hạnh phúc. Chuyện người Nhật kéo xe ở Tokyo, phải mất hơn 3 tiếng đồng hồ tìm hỏi người khác mới đưa được vị khách nước ngoài, là cụ Phan Bội Châu (1), đến đúng nơi ghi trên danh thiếp nhưng nhứt định không nhận tiền tip. Chuyện khác, mới hơn, là thảm họa sóng thần tsunami Tohoku, năm 2011 (2). Dòng người đói lả xếp hàng dài kiên nhẫn chờ cứu trợ, không trách cứ, than vãn. Có người còn nhường phần ăn cho người cần hơn. Trăm người khác thì tự nguyện ở lại, dù có thể chết, để khắc phục hậu quả rò rỉ phóng xạ tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima, ra sức cứu thảm họa ô nhiễm môi trường. Với vài chuyện “rất nhỏ” nói trên thì việc phát triển thần kỳ của nước Nhật, chỉ 25 năm sau khi đất nước tan hoang vì thua trận Thế chiến thứ II, chẳng có gì phải ngạc nhiên! – Thế nhưng, 50 năm sau khi chiếm được miền Nam, chế độ XHCN Việt Nam làm ngược lại hoàn toàn. Ví dụ, vào nửa đêm tại Huế, họ “úp sọt” sư Thích Minh Tuệ và khoảng gần trăm người. Ban ngày công an gìn giữ trật tự đoàn hành khất rất tốt. Tối, chọn chỗ cho đoàn ngủ nghỉ. Nhưng đến khuya thì đột kích, tấn công không khoan nhượng. Tống người lên xe, phân tán họ cách Huế vài chục cây số rồi đẩy xuống đường nơi vắng vẻ. Riêng sư Minh Tuệ biệt tích, mấy ngày sau công an mới phổ biến hình ảnh đang lăn tay làm căn cước. Sau đó nói sư “ẩn tu”. Dù “ẩn tu” là thoát ly xã hội, trong khi sư Minh Tuệ khất thực, là “tu giữa chợ đời”! Giờ thì mọi chuyện khá rõ ràng, ép sư làm căn cước để làm hộ chiếu và visa. Trung ương tìm cách trục xuất sư khỏi nước. Không chỉ thế, còn cử đặc vụ theo đoàn để kiềm chế. Thượng tá công an về hưu, có bằng “Tiến sĩ Tâm lý”, “tình nguyện” theo “Thầy” nhưng làm trưởng đoàn (!) trong khi sư Minh Tuệ chỉ muốn nhờ giúp đỡ làm giấy tờ và tìm hiểu lộ trình đi Ấn Độ. Đoàn người hiện đang ở Thái Lan gặp nhiều rắc rối, nếu không muốn nói là hỗn độn. Sự hỗn độn không phải vô tình. Gây ra hỗn độn có mục đích. *** Một chế độ khi người dân làm bổn phận và trách nhiệm công dân, dám nói lên sự thật, là độc tài đảng trị có nguy cơ đưa đất nước đến tai họa thì bị xử tù. Một mầm Thiện Lành quý hiếm mới phát hiện, qua hình ảnh hành khất Thích Minh Tuệ, được cả triệu người kính ngưỡng, thì tìm cách triệt tiêu. Chế độ đó sẽ đưa đất nước về đâu? Bản thân chế độ sẽ về đâu? Không có tự do dân chủ “kỷ nguyên vươn mình” sẽ về đâu? ________ Chú thích: (1) https://jasa.edu.vn/?chitiet=489&tinh-than-nhat-ban-qua-chuyen-phan-boi-chau-va-anh-phu-xe-o-tokyo.html (2) https://www.buctranhvancau.com/new-blog/2020/3/7/nh-li-thm-ha-v-ng-khu

Bi Cao Rau   Tỉnh Quảng Đông của TQ có diện tích nhỏ hơn Việt Nam (179.000km2 so với 331.000km2) và dân số xấp xỉ Việt Nam nhưng GDP cao hơn 4,5 lần (2000 tỉ USD so với 440 tỉ USD). Nền kinh tế của Quảng Đông đứng thứ 10 thế giới, qua mặt cả Hàn Quốc. Việt Nam không cần học tập đâu xa, chỉ cần học cách phát triển của Quảng Đông kế bên là đủ hóa rồng. Mấy chục năm trước, ta từng nhắc nhiều đến mô hình Thâm Quyến của tỉnh này như một hình mẫu kinh tế cần học tập, thế nhưng hình như chưa học tập được nhiều. Quảng Đông tiến như tên lửa trong khi Việt Nam tiến như xe đạp. Lạ một điều, ta toàn học cái dở của TQ, còn cái hay của họ thì ít chịu học. Chỉ cần tận mắt thấy hạ tầng giao thông của TQ, sẽ biết Việt Nam nhược tiểu như thế nào. Dường như trong khi họ tăng tốc phát triển, ta chỉ ngồi rung đùi nói dóc. Mặt trời chiếu sáng Việt Nam trong khi mây đen bao phủ thế giới chính là kiểu nói dóc đặc trưng đó. Sống cạnh 1 thằng khổng lồ lại là kẻ thù tiềm tàng mà không biết học hỏi, vươn mình như nó thì trước sau gì cũng bị nó đè bẹp, thâu phục. Kinh tế quốc gia thua xa 1 tỉnh của TQ thì sao có thể đối thoại ngang hàng với họ về các vấn đề chính trị và lãnh thổ? Ảnh: 1 ga tàu cao tốc của TQ